اختلالات مجاری ادراری از مشکلات شایعی هستند که بسیاری از افراد در سراسر جهان با آن مواجه میشوند. این اختلالات میتوانند به علل مختلفی از جمله التهابات، فشار مزمن، تنگیها و حتی عوامل ژنتیکی ناشی شوند و تأثیرات مختلفی بر روی کیفیت زندگی فرد داشته باشند. از جمله عوارض این اختلالات میتوان به عدم کنترل دسترسی به مراحل اولیه و میانی تشکیل دهنده سیستم ادراری، تنگیها و نفوذ آب و الکترولیتها به بافتهای اطراف اشاره کرد. در این مقاله، ما به بررسی، عملکرد و کاربردهای داروی solifenacin در اختلالات مجاری ادراری خواهیم پرداخت.
اشکال دارویی یوریناسین
داروی یوریناسین در اشکال قرص 5 میلی گرم (VESIcare) و 10 میلی گرم (VESIcare) تولید میشود. داروهای همگروه آن نیز شامل داریفناسین، فلاووکسات، اکسیبوتینین کلراید، تولترودین، تروسپیوم کلراید، فسوترودین، میرابگرون میباشد.
موارد مصرف داروی یوریناسین
سولیفاسین برای درمان مثانه بیش فعال استفاده میشود و با شلکردن ماهیچههای مثانه، توانایی شما را برای کنترل ادرار بهبود میبخشد. این دارو به کاهش نشت ادرار، احساس نیاز به دفع فوری ادرار و تکرر ادرار کمک میکند. این دارو متعلق به دسته داروهایی است که به عنوان ضد اسپاسم شناخته میشوند. مهمترین موارد مصرف یوریناسین شامل درمان مثانه بیش فعال، تکرر ادرار و بیاختیاری ادرار میباشد.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی Solifenacin
مکانیسم عمل داروی یوریناسین سبب کاهش انقباضات مثانه، افزایش حجم ادرار باقی مانده در مثانه و کاهش فشار بر عضله دترسور (با آنتاگونیزه کردن رقابتی گیرندههای موسکارینی) میشود. جذب در حداکثر غلظت پلاسما قرص، 32.3 نانوگرم در میلی لیتر (دوز 5 میلی گرم)؛ 62.9 نانوگرم در میلی لیتر (دوز 10 میلی گرم) میباشد. همچنین این دارو بطور گسترده توسط کبد، عمدتاً CYP3A4 متابولیزه میشود. در آخر نیز از طریق ادرار (69%) و مدفوع (23%) دفع میشود.
مقدار مصرف داروی Solifenacin
قبل از مصرف داروی یوریناسین، اطلاعات دارویی موجود بر روی بستهبندی دارو را مطالعه کنید. سازنده دارو مقدار و زمان مصرف را برای بیماران بیان کرده است. این دارو را به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولاً یکبار در روز مصرف کنید. قرص را با یک لیوان آب میل کنید تا در معده و دستگاه گوارش شما مشکلی ایجاد نشود. قرص را بطور کامل ببلعید، زیرا پودر موجود در قرص طعم تلخی دارد. اگر از فرم مایع این دارو استفاده میکنید، قبل از مصرف هر نوبت بطری را به خوبی تکان دهید.
زمان مصرف یوریناسین
برای اینکه دوز دارویی را بطور دقیق مصرف کنید، از یک دستگاه اندازهگیری یا قاشق مخصوص استفاده کنید. لازم بذکر است که از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسب را دریافت نکنید. از مصرف شکل مایع همراه با غذا یا نوشیدنیهای دیگر خودداری کنید، زیرا طعم تلخی ایجاد میکند. با پزشک خود در رابطه با داروی مصرفی (شیمیایی یا گیاهی) مشورت کنید تا در صورت نیاز دوز مصرفی را کاهش یا دارو شما را قطع کند.
نحوه مصرف داروی یوریناسین
- داروی Solifenacin برای درمان مثانه بیش فعال (OAB) با علائم بیاختیاری ادرار فوری، فوریت و تکرر ادرار توصیه میشود. دوز پیشنهادی 5 میلی گرم در روز است که در صورت تحمل بیمار ممکن است به 10 میلی گرم در روز افزایش یابد.
- افراد دارای اختلال کلیوی خفیف تا متوسط (CrCl ≥30 میلی لیتر در دقیقه)، نیازی به تنظیم مجدد دوز ندارند، اما در اختلال شدید کلیوی مصرف دارو از 5 میلی گرم در روز تجاوز نکند.
- مصرف محلول خوراکی این دارو برای درمان بیش فعالی دترسور نوروژنیک (NDO) در کودکان بالای 2 سال توصیه شده است. برای کودکان 9 تا 15 کیلوگرم 2 میلی لیتر روزانه که بیش از 4 میلی لیتر در روز نباشد، کودکان 15 تا 30 کیلوگرم 3 میلی لیتر روزانه که بیش از 5 میلی لیتر در روز نباشد، افراد 30 تا 45 کیلوگرم 3 میلی لیتر روزانه که بیش از 6 میلی لیتر در روز نباشد و در افراد 45 تا 60 کیلوگرم 4 میلی لیتر روزانه که بیش از 8 میلی لیتر در روز نباشد.
- همچنین دوز پیشنهادی محلول این دارو برای افراد بالای 60 کیلوگرم 5 میلی لیتر روزانه در ابتدای درمان است که نباید از 10 میلی لیتر در روز تجاوز کند.
موارد احتیاط
قبل از استفاده از داروی بوریناسین (Solifenacin)، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در آن حساسیت دارید، از مصرف دارو خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنشهای آلرژیک یا حساسیتها شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی خاص مانند مشکل در ادرار کردن (احتباس ادرار)، سایر مشکلات مثانه (مانند انسداد)، انسداد معده یا روده (احتباس معده)، سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم (با زاویه بسته)، بیماری کبد، بیماری روده (مانند کولیت اولسراتیو)، کندی حرکت معده یا روده، یبوست، بیماری کلیوی، بزرگی پروستات، بیماری خاص عضلانی یا عصبی (میاستنی گراویس) و… با پزشک خود در رابطه با خطرات استفاده دارو مشورت کنید.
- با احتیاط با انسداد بالینی مهم خروج مثانه تجویز شود.
- گزارشهای آنژیوادم صورت، لبها یا حنجره که در برخی موارد پس از اولین دوز رخ میدهد، شرح داده شده است. همچنین واکنشهای آنافیلاکتیک به ندرت گزارش شده است.
- خواب آلودگی گزارش شد؛ به بیماران توصیه کنید تا زمانی که ندانند درمان بر آنها چه تأثیری دارد، رانندگی نکنند یا با ماشین آلات سنگین کار نکنند.
- در بیماران تحت درمان برای گلوکوم با زاویه باریک با احتیاط مصرف شود.
- بیماران با سابقه شناخته شده طولانی شدن QT یا بیمارانی که داروهایی مصرف میکنند که باعث طولانی شدن فاصله QT میشوند، با احتیاط مصرف شود.
- علائم واکنشهای جانبی ضد موسکارینی CNS، به ویژه پس از شروع درمان یا افزایش دوز را کنترل کنید.
- سولیفناسین یک سوبسترای CYP3A4 است، مصرف همزمان کتوکونازول، یک مهارکننده قوی CYP3A4، قرار گرفتن در معرض سولیفناسین را به طور قابل توجهی افزایش داد. در صورت مصرف همزمان با مهارکنندههای قوی CYP3A4، دوز سولیفناسین را تغییر دهید.
موارد منع مصرف یوریناسین
- حساسیت مفرط
- احتباس معده
- گلوکوم با زاویه باریک کنترل نشده
- احتباس ادرار (در نتیجه مصرف دارو)
عوارض جانبی داروی یوریناسین (Solifenacin)
خشکی دهان، یبوست، خواب آلودگی، ناراحتی معده، تاریدید، خشکی چشم، سردرد، خستگی یا ضعف غیرمعمول برخی از عوارض جانبی داروی یوریناسین (Solifenacin) میباشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برای تسکین خشکی دهان، آب نبات یا چیپس یخ سفت (بدون قند)، آدامس (بدون قند)، آب و… مصرف کنید یا از یک جایگزین بزاق مناسب استفاده کنید. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل درد شدید معده یا شکم، یبوست برای 3 روز یا بیشتر، مشکل در ادرار کردن، علائم عفونت کلیه (مانند علائم عفونت کلیه) سوزش دردناک و تکرر ادرار، تب، ادرار صورتی یا خون آلود، تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند گیجی و توهم) و… میباشد.
- خشکی دهان
- یبوست
- تاریدید و سرگیجه
- عفونت ادراری
- سوء هاضمه
- حالت تهوع
- آنفولانزا
- خستگی
- درد بالای شکم
- خشکی چشم
- احتباس ادرار
- پرفشاری خون
- افسردگی
- ادم اندام تحتانی
- استفراغ
- سرفه
تداخل دارویی یوریناسین
- تداخلات رده ی X (پرهیز): فوزیدیک اسید (سیستمیک)، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایدلالیسیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، لووسولپیرید، اکساتومید، پتاسیم کلراید، پتاسیم سیترات، روفناسین، تیوتروپیوم، اومکلیدینیوم، آکلیدینیوم، سیمتروپیوم، کانیواپتان، الوکسادولین
- کاهش اثرات داروها توسط سولفناسین: مهارکنندههای استیل کولین استراز، عوامل معده روده ای (پروکینتیک ها)، ایتوپرید، لووسولپیرید، نیتروگلیسیرین، سکرتین
- افزایش اثرات داروها توسط سولفناسین: کلوزاپین، الوکسادولین، گلوکاگون، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، هالوپریدول، آگونیستهای اپیوئیدی، پتاسیم کلراید، پتاسیم سیترات، عوامل طولانی کننده ی QT (بیشترین خطر)، راموسترون، روفناسین، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی، تیوتروپیوم، توپیرامات، ترکیبات آنتی کولینرژیک، فرآوردههای حاوی کانابینوئید
- کاهش اثرات سولفناسین توسط داروها: القاکنندههای متوسط و قوی CYP3A4، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، اردافیتینیب، ایووسیدنیب، میتوتان، ساریلومب، سیلتوکسیمب، توسیلیزومب، مهارکنندههای استیل کولین استراز، بوسنتان
- افزایش اثرات سولفناسین توسط داروها: فوس نتوپیتانت، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایدلالیسیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، ایتراکونازول، لاروترکتینیب، اردافیتینیب، میانسرین، میفپریستون، میرابگرون، نتوپیتانت، اکساتومید، پالبوسیکلیب، پراملینتید، سیمپرویر، استریپنتول، اومکلیدینیوم
مصرف یوریناسین (Solifenacin) در دوران بارداری و شیردهی
هیچ مطالعهای در مورد استفاده داروی یوریناسین (Solifenacin) در زنان باردار وجود ندارد. هیچ پیامد رشدی نامطلوبی در مطالعات تولید مثل حیوانی با سوکسینات خوراکی سولیفناسین در موشهای باردار در طول ارگانوژنز با دوز 10 میلیگرم در روز (1.2 برابر حداکثر دوز توصیهشده برای انسان [MRHD]) مشاهده نشد. تجویز دوزهای ≥3.6 برابر MRHD در طول اندامزایی باعث ایجاد سمیت مادری در موشهای باردار و منجر به مسمومیت رشدی و کاهش وزن بدن جنین در فرزندان شد. اطلاعاتی در رابطه با وجود این دارو در شیر انسان در دسترس نیست، اما در مطالعات حیوانی در شیر موشها این دارو یافت شد. هنگامی که یک دارو در شیر حیوانات وجود دارد، احتمالاً در شیر انسان نیز وجود دارد.
شرایط نگهداری داروی یوریناسین
داروی یوریناسین باید در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. اگر تاریخ انقضای آن تمام شد، دارو را مطابق اصول بهداشتی دورریزی کنید. همچنین تمام داروهای شیمیایی و گیاهی را دور از دسترس حیوانات و کودکان نگهداری کنید.
کلام آخر داروی یوریناسین
همان طور که در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز گفتیم یوریناسین به عنوان یک ابزار مؤثر در مدیریت اختلالات مجاری ادراری و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این اختلالات معرفی میشود. این دارو میتواند به عنوان یک گزینه مهم در درمان و کنترل این مشکلات تأثیرگذار باشد و به افراد امکان دهد تا زندگی بهتری داشته باشند. تحقیقات بیشتر در زمینه اثربخشی و کاربردهای این دارو در طولانی مدت توصیه میشود تا اثرات بلندمدت آن مشخصتر و مزایا و معایب کامل آن تجزیه و تحلیل شوند. این مقاله با عنوان داروی Solifenacin، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز برای شما شرح دادیم.
منبع سایت: Medscape