قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث تیره شدن پوست می‌شود. این مسئله به افزایش تولید ملانین در بدن مرتبط است. ملانین رنگ‌دانه‌ای است که از لایه‌های زیرین پوست در برابر آسیب نور خورشید محافظت به عمل می‌آورد. در واقع هرچه پوست در مواجه شدن با نور آفتاب آسیب بیشتری ببیند، ملانین بیشتری تولید خواهد شد و این امر به تیره شدن رنگ پوست می‌انجامد. دور ماندن از نور خورشید می‌تواند این وضعیت را معکوس کرده و پوست را به رنگ طبیعی خود باز گرداند. حتما می‌دانید که کرم ضد آفتاب یکی از بهترین محصولات جهت حفاظت از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید است. آیا خرید کرم ضد آفتاب و استفاده از آن به روشن شدن پوست کمک می‌کند؟ تاثیر ضد آفتاب در رنگ پوست به چه شکلی است؟
چه عاملی رنگ پوست را تعیین می کند ؟
پوست انسان در طیف رنگ‌های مختلف از سفید گرفته تا قهوه‌ای تیره جای می‌گیرد. ملانین به طور مستقیم روی رنگ پوست افراد تاثیر می‌گذارد و همچنین رنگ چشم و مو را نیز تعیین می‌کند. عوامل زیر در رنگ پوست افراد تاثیرگذارند:
عوامل ذاتی و ژنتیکی
سطح ملانین در پوست را ژنتیک تعیین می‌کند. معمولا همه ما رنگ پوستی شبیه به والدین خود داریم. یعنی اگر آنها سفید هستند ما هم سفید هستیم و چنانچه پوستی تیره دارند ما نیز پوستی تیره‌رنگ داریم. عوامل متعدد دیگری نیز روی رنگ پوست تاثیر می‌گذارند مانند روشی که بدن هورمون‌ها را می‌سازد و نحوه انتقال این هورمون‌ها به سلول‌های تولید کننده ملانین. این عوامل ارثی و ژنتیکی قابل تغییر نیستند و به عنوان عوامل درونی می‌توان از آنها نام برد.
عوامل بیرونی
در خارج از بدن عوامل متعدد دیگری نیز وجود دارند که به طور مستقیم روی رنگ پوست تاثیر گذاشته و رنگدانه‌های اکتسابی ایجاد می‌کنند. یکی از مهم‌ترین عوامل بیرونی قرار گرفتن در معرض اشعه UV خورشید است. خورشید پرتوهای UVB و UVA تولید می‌کند. انواع مختلف اشعه ماوراء بنفش خورشید اثرات متفاوتی بر رنگ پوست بر جای می‌گذارند.
قرار گرفتن در معرض اشعه‌های UVA بر ملانین موجود در لایه‌های بالایی پوست تاثیر گذاشته و رنگدانه فوری تولید می‌کنند. گاهی رنگدانه‌های پوست پس از چند روز که از بودن در معرض نور خورشید گذشت، خود را نشان می‌دهند که در این صورت تولید ملانین در پاسخ به قرار گرفتن در معرض اشعه UVB خورشید صورت می‌گیرد. سایر عوامل بیرونی که بر رنگ پوست اثر می‌گذارند، عواملی همچون افزایش سن و آسیب به DNA می‌توانند باشند. دقت داشته باشید که نحوه تولید ملانین در بدن با افزایش سن دچار تغییر می‌شود.
تاثیر ضد آفتاب در رنگ پوست
ضد آفتاب کرم یا لوسیونی است که مالیدن آن به پوست همچون یک سد دفاعی عمل کرده و اثر اشعه مضر نور خورشید را خنثی را می‌کند. در واقع کرم ضد آفتاب موجب می‌شود تا رنگ پوست بر اثر قرار گیری در معرض نور خورشید هیچ تغییری نکرد و رنگ طبیعی پوست حفظ شود. پس باورهای غلط را کنار بگذارید و تصور نکنید که کرم ضد آفتاب رنگ پوست شما را دچار تغییر خواهد کرد. همه افراد از کودک گرفته تا بزرگسال باید از ضد آفتاب استفاده کنند تا پوستی سالم و شاداب داشته باشند. بنابراین در پاسخ به این سوال که آیا کرم ضد آفتاب پوست را روشن می‌کند؟ باید بگوییم که خیر. کرم ضد آفتاب باعث حفظ رنگ طبیعی پوست می‌شود. البته یک مورد استتثناء نیز وجود دارد:
تاثیر کرم ضد آفتاب ضد لک در روشن شدن پوست
کرم ضد آفتاب در انواع مختلفی تولید می‌شود که یکی از محبوب‌ترین آنها ضد آفتاب ضد لک است. این نوع از ضد آفتاب اثر روشن‌کنندگی روی پوست دارد. با استفاده از ضد آفتاب ضد لک می‌توان به برطرف کردن لک‌های ناشی از آفتاب کمک کرده و رنگ چهره را هماهنگ نمود. مواد فعالی که در این نوع از ضد آفتاب‌ها عموما وجود دارند، ترکیباتی همچون ویتامین C یا عصاره‌هایی همچون شیرین بیان هستند.
تاثیر ضد آفتاب روی رنگ پوست در صورتی دیده می‌شود که محصول مورد نظر علاوه بر محافظت در برابر آفتاب خاصیت ضد لک و روشن‌کنندگی نیز داشته باشد. آلفا هیدروکسی اسید یا AHA نیز از دیگر ترکیباتی است که در بسیاری از کرم‌های ضد آفتاب ضد لک وجود داشته و موجب لایه‌برداری از پوست و حذف سلول‌های حاوی رنگدانه اضافی می‌شود. به منظور جلوگیری از بروز مجدد لک‌ها نیز می‌توان از مزایای کرم ضد آفتاب ضد لک استفاده نمود.
آیا ممکن است رنگ پوست به طور کلی تغییر کند ؟
همه ما به هنگام تولد رنگ پوستی روشن‌تر از بزرگسالی داریم. به تدریج با افزایش سن و قرار گرفتن در معرض نور خورشید پوست ما از قبل تیره‌تر خواهد شد. در طول زمان با استفاده از بعضی محصولات یا بر اثر برخی عوامل رنگ پوست ممکن است روشن‌تر شده و در واقع به رنگ اصلی خود باز گردد. این به این معناست که با درمان و محافظت صحیح ممکن است بتوانید رنگ پوست خود را به رنگ اولیه نزدیک کنید. اما هرگز نمی‌توان پوستی که کاملا سبزه است را به رنگ سفید تغییر داد.
عوامل تاثیرگذار در روشن شدن پوست
رنگ پوست روشن و بی عیب رویایی است که بسیاری از افراد به خصوص دختران آن را در سر میپرورانند. شما نمی‌توانید رنگ پوست خود را به طور کلی تغییر دهید اما می‌توانید یک درجه آن را روشن‌تر کرده و به رنگ پوستی که به هنگام تولد داشته‌اید، نزدیک‌تر کنید. عوامل تاثیرگذار در روشن شدن پوست عبارتند از:
- به مقدار کافی بخوابید
- حداقل 8 لیوان آب در طول روز بنوشید
- به هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید
- مرطوب‌کننده و آب‌رسان بزنید
- پوست خود را بخور بدهید
- از ماسک‌های خانگی مثل ماسک تخم مرغ یا ژل آلوئه ورا استفاده کنید
- برای از بین بردن لک‌های پوستی و پیشگیری از بروز مجدد آنها کرم ضد لک بزنید.
نحوه استفاده صحیح از کرم ضد آفتاب
برای اینکه ضد آفتاب اثرگذاری خود را به بهترین شکل روی پوست انجام دهد، به نکات زیر دقت کنید:
- حداقل نیم ساعت قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید کرم ضد آفتاب را بزنید.
- ضد آفتاب فقط مخصوص صورت نیست. اگر نور آفتاب شدید است، به بدن خود نیز این محصول را بزنید.
- کرم ضد آفتاب را به دور چشم نزنید. مگر اینکه روی آن قید شده باشد که زدن آن به دور چشم مشکلی ندارد.
- از آنجایی‌که ضد آفتاب خیلی زود تاثیر خود را از دست می‌دهد، هر 2 ساعت یکبار آن را تجدید کنید.
- اگر فعالیتی انجام می‌دهید که میزان تعریق در شما زیاد است، پیش از 2 ساعت ممکن است نیاز باشد تا ضد آفتاب خود را تجدید نمایید.
- در مصرف کرم ضد آفتاب دست و دلباز باشید و هرگز به مقدار اندک آن را استفاده نکنید تا اثرگذاری به شکل مطلوب صورت گیرد.
کلام پایانی
تاثیر ضد آفتاب در رنگ پوست باوری غلط است یا درست؟ ضد آفتاب محصولی است که اثر مخرب نور خورشید را خنثی می‌کند اما سبب تغییر رنگ پوست نمی‌شود. مگر اینکه ضد آفتاب ضد لک مورد استفاده قرار دهید که ترکیبات روشن‌کننده در آن بکار رفته باشد و در واقع سبب هماهنگی رنگ پوست شود. در این صورت نیز رنگ پوست ممکن است یک درجه روشن‌تر شود نه اینکه به طور کلی تغییر کرده و از رنگ تیره به سفید تبدیل شود.
