در حوزه بهداشت و درمان، مسائل مرتبط با نظم الکترولیت‌های خونی از اهمیت بسیاری برخوردارند. یکی از این نظم‌ها، سطح بالای فسفات در خون می‌باشد که در صورت عدم کنترل، ممکن است به مشکلات جدی در سلامت افراد منجر شود. فسفات، یکی از مهم‌ترین الکترولیت‌های موجود در خون است و در حفظ ساختار استخوان‌ها، تنظیم فعالیت آنزیم‌ها و انتقال انرژی نقش اساسی دارد. با این حال، افزایش سطح فسفات خونی ممکن است به علت مشکلات کلیوی، بیماری‌های عضلانی-استخوانی و یا داروهای خاص باشد. رناژل (Renagel) به عنوان یک داروی موثر برای کاهش فسفات خون در افراد با اختلالات کلیوی یا بیمارانی که قادر به کاهش این سطح نیستند، مورد توجه واقع شده است.
اشکال دارویی رناژل
- قرص: 400 میلی گرم (رناژل)، 800 میلی گرم (رناژل، رنولا)
- بسته پودری برای سوسپانسیون خوراکی: 800 میلی گرم (رنولا)، 2400 میلی گرم (رنولا)
موارد مصرف قرص رناژل
داروی رناژل برای کاهش سطح بالای فسفر خون (فسفات) در بیمارانی که به دلیل بیماری شدید کلیوی تحت دیالیز هستند، استفاده می‌شود. دیالیز مقداری فسفات را از خون شما حذف می‌کند، اما حذف آن به اندازه کافی برای متعادل نگه داشتن سطح فسفات دشوار است. کاهش سطح فسفات خون میتواند به قوی نگه داشتن استخوان‌ها، جلوگیری از تجمع ناایمن مواد معدنی در بدن شما و احتمالاً کاهش خطر بیماری قلبی و سکته مغزی که میتواند ناشی از سطوح بالای فسفات باشد، کمک کند. این دارو با نگه داشتن فسفات از رژیم غذایی عمل می‌کند تا بتواند از بدن شما خارج شود.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی Renagel
بایندر فسفات پلیمری؛ غلظت سرمی فسفات را بدون تغییر غلظت کلسیم، آلومینیوم یا بی کربنات کاهش می‌دهد. این دارو در روده جذب نشده و از طریق مدفوع دفع می‌شود.
مقدار مصرف داروی Renagel
داروی رناژل (Renagel) را طبق دستور پزشک از طریق خوراکی، معمولاً 3 بار در روز همراه با غذا مصرف کنید. قرص را به صورت کامل همراه با آب کافی میل کرده و از خرد کردن یا جویدن آن خودداری کنید. جویدن یا خرد کردن قرص منجر به آزادسازی فوری قرص می‌شود که در ادامه مصرف عوارض جانبی را افزایش خواهد داد. دوز بر اساس وضعیت پزشکی شما و هر دارویی که برای کاهش سطح فسفات خود مصرف می‌کنید و پاسخ شما به درمان است. در کودکان نیز دوز بر اساس اندازه بدن یا وزن تعیین می‌شود.
زمان مصرف قرص رناژل
قبل از مصرف داروی رناژل، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی دارو شامل مقدار و زمان مصرف را بررسی کنید. اگر از فرم پودری این دارو استفاده می‌کنید، دستورالعمل‌های سازنده را برای مخلوط کردن با آب، نوشیدنی یا غذا و مصرف آن در عرض 30 دقیقه بررسی کنید. این دارو را به طور منظم مصرف کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. به یاد داشته باشید که آن را 3 بار در روز همراه با غذا یا طبق برنامه‌ای که پزشک به شما داده است مصرف کنید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک تاثیری بر روند بهبودی شما نداشته و تنها سبب عوارض جانبی می‌شود. برخی از نکات مصرف داروی رناژل شامل موارد زیر می‌باشد؛
- داروی رناژل برای کنترل فسفر سرم در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی (CKD) که تحت دیالیز هستند توصیه می‌شود. دوز اولیه و مقدار مصرفی باتوجه به نوع بیماری توسط پزشک یا سازنده تعیین می‌شود.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، از مصرف خودداری کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته، یک نوبت را دو بار مصرف نکنید.
- این دارو برای کنترل فسفر سرم در مبتلایان به بیماری مزمن کلیوی (CKD) که تحت دیالیز در کودکان بالای 6 سال هستند توصیه می‌شود. ایمنی و اثربخشی دارو در کودکان زیر 6 سال ثابت نشده است. با این حال، در برخی موارد توسط پزشک برای کنترل فسفر سرم در کودکان زیر 6 سال تجویز می‌شود.
- در یک مطالعه در کودکان (۱۰ماه تا ۱۸سال)افزایش اسیدوز متابولیک در مصرف‌کنندگان سولامر مشاهده شد. به همین دلیل توصیه می‌شود بیماران به صورت منظم تحت نظر باشند.
- دوز مصرفی سولامر یا رناژل بر اساس میزان فسفات خون تعیین می‌شود. در مواردی جهت پایدار نگه داشتن سطح فسفات خون با دوز نگهدارنده‌ی ۴۰۰تا۸۰۰ میلی‌گرم هر دوهفته تجویز می‌گردد.
موارد احتیاط
قبل از مصرف داروی رناژل، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله سطح پایین فسفر خون، مشکلات معده یا روده (مانند انسداد، کولیت، یبوست، زخم)، جراحی‌های معده یا روده، مشکلات بلع (دیسفاژی)، خونریزی گوارشی، مشکلات قلبی، سابقه سکته قلبی یا مغزی و… با پزشک در رابطه با خطرات مصرف این دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط و هشدار استفاده از داروی رناژل (Renagel) خواهیم پرداخت؛
- بیماران در دیسفاژی، اختلالات حرکتی دستگاه گوارش، جراحی گوارش با احتیاط این دارو را مصرف کنند.
- مواردی از انسداد روده، زخم‌های گوارشی خونریزی دهنده، کولیت، زخم، نکروز و سوراخ شدن گزارش شده است. اختلالات التهابی ممکن است با قطع مصرف برطرف شوند. ارزیابی مجدد درمان در بیمارانی که علائم شدید گوارشی دارند را در نظر داشته باشید.
- توجه داشته باشید که قرص‌ها نباید له، شکسته یا جویده شوند (قرص‌ها به سرعت منبسط می‌شوند و خطر خفگی دارند).
- دیسفاژی و احتباس قرص مری گزارش شده است که در برخی موارد نیاز به بستری شدن و مداخله دارد. سوسپانسیون خوراکی sevelamer را در بیماران با سابقه اختلالات بلع در نظر بگیرید.
- مصرف داروی رناژل ممکن است جذب دستگاه گوارش آنتی آریتمی، ویتامین‌های محلول در چربی، اسید فولیک و داروهای ضد تشنج را کاهش دهد. داروها را 1 ساعت قبل یا 3 ساعت بعد از دوز رناژل مصرف کنید.
- سطح بی کربنات و کلرید سرم را کنترل کنید و سطح ویتامین محلول در چربی و اسید فولیک را به خصوص در بارداری کنترل کنید.
- رناژل میتواند در افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی یا کلیوی خطرناک باشد. اگر بیماری کبدی یا کلیوی دارید، قبل از مصرف رناژل با پزشک خود مشورت کنید.
- در صورت داشتن سوابق تشنج، سکته قلبی، حساسیت یا واکنش‌های آلرژیک با پزشک در رابطه با مصرف این دارو مشورت کنید تا در صورت نیاز داروهای مشابه را برای شما تجویز کند.
موارد منع مصرف داروی رناژل
- سابقه‌ی حساسیت به سولامر یا داروهای مشابه
- افراد با آسیب‌های مخاطی گوارشی فعال (نکروز، پرفوراسیون، کولیت‌اولسراتیو، خونریزی گوارشی)
- افراد با هایپوفسفاتمی
- بیمار با انسداد گوارشی
- انسداد روده
عوارض قرص رناژل (Renagel)
حالت تهوع و استفراغ، درد شکم، نفخ شکم، یبوست، اسهال، تنگی نفس و سرفه، برونشیت، درد اندام، فشارخون بالا، خارش و… برخی از عوارض جانبی داروی رناژل می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. به خاطر داشته باشید که این دارو تجویز شده است زیرا پزشک شما تشخیص داده که فواید آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل مشکلات در محل دسترسی به دیالیز، یبوست شدید یا ناتوانی در اجابت مزاج، علائم خونریزی معده یا روده و زخم (مانند مدفوع سیاه یا خون آلود، استفراغی شبیه تفاله قهوه، درد معده یا شکم، سرگیجه)، ورم در ساق پا و… می‌باشد. در ادامه به برخی از عوارض جانبی داروی رناژل (Renagel) خواهیم پرداخت؛
- استفراغ (22%)
- حالت تهوع (20%)
- اسهال (19%)
- سوء هاضمه (16%)
- نازوفارنژیت (14%)
- درد اندام (13%)
- خارش (13%)
- آرترالژی (12%)
- برونشیت (11%)
- تنگی نفس (10%)
- فشار خون بالا (10%)
- درد شکم (9%)
- یبوست (8%)
- نفخ شکم (8%)
- هیپرکلسمی (5-7%)
تداخل دارویی رناژل
- تداخلات متوسط: سیپروفلوکساسین، سیکلوسپورین، سیستئامین، لووتیروکسین، لیوتیرونین، مایکوفنولات موفتیل،تاکرولیموس
- کاهش اثرات داروها توسط رناژل: کلسیتریول (سیستمیک)، کولیک‌اسید، سیکلوسپورین (سیستمیک)، لووتیروکسین، مایکوفنولات،کینولون‌ها، تاکرولیموس (سیستمیک)
- داروهایی که سطح رناژل را کاهش می دهند: تداخلات خاصی گزارش نشده‌است.
مصرف قرص رناژل (Renagel) در دوران بارداری و شیردهی
داروی رناژل پس از مصرف خوراکی به طور سیستمیک جذب نشده و انتظار نمی‌رود در زنان باردار منجر به قرار گرفتن جنین در معرض دارو شود. این دارو ممکن است سطح سرمی ویتامین‌های محلول در چربی و اسید فولیک را در زنان باردار کاهش دهد. همچنین، احتمال درگیر شدن کودک شیرخوار با اثرات و عوارض دارو بسیار کم است. با این حال، زنان و مادران شیرده، قبل از شیردهی با پزشک در رابطه با خطرات مصرف این دارو برای جنین یا نوزاد خود مشورت کنند.
شرایط نگهداری داروی Renagel
داروی رناژل (Renagel) باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر داروی رناژل
این مقاله با عنوان داروی Renagel، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز فراهم شده است. افزایش سطح فسفات خون میتواند به عنوان یک مشکل جدی در سلامت افراد محسوب شود که امکان تأثیرگذاری بر کیفیت زندگی و سلامت عمومی آن‌ها را دارد. در این زمینه، رناژل به عنوان یک داروی مناسب با توانائی کنترل سطح فسفات خون مورد توجه قرار گرفته است. تحقیقات نشان می‌دهد که رناژل به عنوان یک داروی مؤثر، قادر به کاهش میزان فسفات در خون بیماران با اختلالات کلیوی یا مشکلات دیگر مرتبط با سطح بالای فسفات می‌باشد. این دارو با مکانیسم عمل خاص خود، امکان کنترل دقیق و موثری را برای حفظ تعادل الکترولیتی فسفات در بدن فراهم می‌آورد.
منبع سایت: Medscape
