سرطان رحم یک سرطان شایع است که دستگاه تناسلی زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. حدود 3% از زنان در دوره‌ای از زندگی تشخیص سرطان رحم را دریافت می‌کنند. خونریزی غیر طبیعی واژینال شایع‌ترین علامت در بین علائم سرطان رحم است.
انواع سرطان رحم
سرطان رحم شامل دو نوع سرطان است: سرطان آندومتر که شایعتر است و سارکوم رحم که نادر است.
- سرطان آندومتر در آندومتر (پوشش داخلی رحم) ایجاد میشود. این سرطان یکی از شایع‌ترین سرطان‌های زنانه است.
- سارکوم رحم در میومتر (دیواره عضلانی رحم) ایجاد میشود. این نوع سرطان بسیار نادر است.
سرطان رحم میتواند به سرطان آندومتر یا سارکوم رحم اشاره داشته باشد. اما عبارات سرطان رحم و سرطان آندومتر اغلب به جای هم استفاده می‌شوند. این به این دلیل است که سرطان آندومتر حدودا 95 درصد از کل موارد سرطان رحم را تشکیل می‌دهد. سرطان آندومتر عمدتا بعد از یائسگی اتفاق می‌افتد.
نقش رحم در بدن
رحم بخشی از دستگاه تناسلی بدن زنان و جایی است که جنین در دوران بارداری در آن رشد میکند. اندومتر لایه داخلی رحم است که در طول چرخه قاعدگی تغییر میکند. هورمون‌هایی به نام استروژن و پروژسترون باعث افزایش ضخامت آندومتر برای آمادگی برای بارداری میشود. اگر بارداری اتفاق نیفتد، بدن پروژسترون کمتری تولید میکند که باعث ریزش پوشش آندومتر میشود و قاعدگی اتفاق می‌افتد.
علائم سرطان رحم چیست؟
علائم سرطان رحم میتواند شبیه علائم بسیاری از بیماریها باشد. اگر متوجه درد غیر عادی یا خونریزی نامنظم واژینال شدید، حتما این مورد را به پزشک خود اطلاع دهید. تشخیص دقیق برای دریافت بهترین درمان، حائز اهمیت است. علائم سرطان آندومتر و سارکوم رحم شامل موارد زیر است:
- خونریزی واژینال بین دورههای قاعدگی قبل از یائسگی
- خونریزی واژینال یا لکه بینی بعد از یائسگی، حتی به مقدار کم
- درد زیر شکم یا احساس گرفتگی در لگن
- ترشحات سفید رقیق یا شفاف واژن بعد از یائسگی
- خونریزی واژینال بسیار طولانی، شدید یا مکرر بعد از 40 سالگی
- تغییر در ترشحات واژن
- خونریزی قاعدگی سنگین و غیر معمول
- توده یا تورم در شکم یا بین استخوان‌های لگن
- وجود خون در ادرار
توجه داشته باشید که خونریزی نامنظم میتواند علامت بسیاری از بیماری‌های دیگر مانند آندومتریوز، فیبروم رحم، هایپرپلازی آندومتر و پولیپ در پوشش رحم باشد.
علت سرطان رحم چیست؟
محققان درمورد علت دقیق سرطان رحم مطمئن نیستند. چیزی باعث ایجاد تغییرات در سلول‌ها میشود و سلول‌های جهش یافته رشد می‌کنند و بدون کنترل تکثیر می‌شوند. این تکثیر سلول‌ها میتواند توده‌ای به نام تومور ایجاد کند. برخی از عوامل خطر می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان رحم را بیشتر کنند.
عوامل خطر ابتلا به سرطان رحم
چندین عامل خطر برای سرطان آندومتر وجود دارد. بسیاری از آن‌ها به تعادل بین استروژن و پروژسترون مربوط است. از این عوامل خطر می‌توان به عوامل زیر اشاره نمود.
- سن: با افزایش سن، احتمال ابتلا به سرطان رحم افزایش پیدا میکند. بیشتر سرطان‌های رحم بعد از 50 سالگی اتفاق می‌افتد.
- رژیم غذایی سرشار از چربی حیوانی: رژیم غذایی پرچرب میتواند خطر ابتلا به چندین سرطان از جمله سرطان رحم را افزایش دهد. غذاهای چرب کالری زیادی دارند که میتواند منجر به چاقی شود.
- سابقه خانوادگی: برخی از افراد اختلالات ژنتیکی را به ارث می‌برند که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. ابتلا به سندروم لینچ یا سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی (HNPCC) ریسک ابتلا به سرطان آندومتر و سرطان‌های دیگر را افزایش می‌دهد.
- دیابت: این عامل اغلب با چاقی که عامل خطر سرطان است، مرتبط است. اما برخی مطالعات نشان داده است که ارتباط مستقیم‌تری بین دیابت و سرطان رحم وجود دارد.
- چاقی: برخی از هورمون‌ها توسط بافت چربی به استروژن تبدیل می‌شوند و خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش می‌دهند. هر چه مقدار بافت چربی بیشتر باشد، تاثیر بیشتری بر سطح استروژن دارد.
- بیماری‌های تخمدان: افرادی که تومورهای تخمدان دارند، سطح استروژن بالا و پروژسترون پایینی دارند. این تغییرات هورمونی میتواند خطر سرطان رحم را افزایش دهد.
- قاعدگی زودرس: اگر قاعدگی قبل از 12 سالگی شروع شود، ممکن است خطر ابتلا به سرطان رحم افزایش پیدا کند؛ که به این دلیل است که رحم سال‌های بیشتری در معرض استروژن قرار می‌گیرد.
- یائسگی دیررس: به طور مشابه، اگر یائسگی بعد از 50 سالگی رخ دهد، رحم مدت بیشتری در معرض استروژن است و خطر ابتلا به سرطان رحم بیشتر میشود.
- باردار نشدن: عدم بارداری ریسک سرطان رحم را افزایش می‌دهد.
- پرتو درمانی لگن: پرتو درمانی لگن برای درمان سایر سرطان‌ها میتواند به DNA سلول‌ها آسیب برساند. این آسیب ممکن است خطر ابتلا به سرطان دوم را افزایش دهد.
- درمان جایگزینی استروژن (ERT): برخی از افراد برای کمک به کاهش علائم یائسگی، استروژن تراپی می‌کنند. دریافت ERT بدون پروژسترون، ریسک ابتلا به سرطان رحم را افزایش می‌دهد.
- مصرف تاموکسیفن: این دارو ممکن است برای درمان سرطان سینه دریافت شود. این دارو مانند استروژن در رحم عمل میکند و میتواند خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد.
پیشگیری از سرطان رحم
اغلب اوقات نمی‌توان از سرطان رحم پیشگیری کرد اما می‌توان اقداماتی برای کاهش خطر انجام داد:
- کنترل دیابت
- حفظ وزن سالم
- استفاده از داروهای ضد بارداری هورمونی مبتنی بر پروژسترون یا ترکیبی از پروژسترون و استروژن
درمان سرطان رحم چیست؟
خوشبختانه سرطان آندومتر اغلب در مراحل اولیه تشخیص داده میشود که به این دلیل است که بسیاری از زنان متوجه خونریزی غیر عادی می‌شوند و به پزشک خود اطلاع می‌دهند. اگر سرطان زود تشخیص داده شود و به سایر اندام‌ها سرایت نکرده باشد، برداشتن رحم میتواند آن را درمان کند.
میزان بقای 5 ساله برای سرطان آندومتر 81 درصد است. یعنی 81% از کسانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، 5 سال بعد زنده می‌مانند. زمانی که سرطان به خارج از رحم گسترش پیدا نکرده باشد، این میزان حتی بیشتر از 81% است و به 95% می‌رسد. سرطان رحم زمانی کشنده است که تشخیص داده نشود و گسترش پیدا کند. زمانی که سرطان به خارج از رحم و سایر قسمت‌های بدن گسترش پیدا میکند، میزان بقا به 17% کاهش پیدا میکند.
سخن پایانی در رابطه با علائم سرطان رحم
در این سری از مقالات علائم سرطان مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز، با علائم سرطان رحم آشنا شدیم. این علائم شایع هستند و می‌توانند به دلیل شرایط متفاوتی ایجاد شوند. داشتن این علائم قطعا به معنی سرطان رحم نیست اما بررسی آن‌ها توسط پزشک حائز اهمیت است. در صورت وجود این علائم، مراجعه به پزشک را به تعویق نیندازید؛ زیرا مانند دیگر سرطان‌ها، تشخیص زود هنگام سرطان رحم به معنای درمان ساده‌تر و افزایش احتمال درمان است.
