تاکنون در مورد کریپتوس چیزی شنیده‌اید؟ کریپتوس صدای شبیه به شکستن یا ترک خوردن در مفاصلی همچون زانو یا دست است. شاید بارها هنگام برخاستن، صدایی شبیه به شکستن استخوان‌های خود را شنیده باشید. در این حالت ممکن است ندانید آیا باید به پزشک مراجعه کرد؟ آیا شنیدن این صدا خبر از یک اتفاق مهم یا خطرناک دارد؟ آیا به راحتی باید از صدایی شبیه به ترک خوردن مفاصل گذشت و توجهی به آن نداشت؟ علت صدا دادن مفاصل موضوعی است که در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به آن می‌پردازیم.
آیا صدا دادن مفاصل خطرناک است؟
تقریبا همه ما تجربه کرده‌ایم که گاهی به هنگام بلند شدن، مفصل زانویمان صدا می‌دهد یا وقتی سرمان را برمی‌گردانیم، ناگهان صدایی از ناحیه گردنمان به گوش می‌رسد. این صدا گاهی می‌تواند بسیار بلند باشد و همینجاست که بسیاری از افراد نگران می‌شوند. تعجب هم ندارد، این صدا گاه آنقدر بلند است که افراد آن را غیر طبیعی فرض کرده و تصور می‌کنند که در مفاصلشان مشکلی وجود دارد.
نکته دیگر آنکه با افزایش سن، صدای مفاصل بیشتر می‌شود و در طی روز بیشتر اتفاق می‌افتد که صدای مفاصل به گوش برسد. در برخی موارد ممکن است صدای شکستن مفاصل هشدار دهنده باشد اما اغلب جای نگرانی نیست. علت صدا دادن مفاصل یک رویداد کاملا طبیعی است. این صدا در واقع به بازیابی دامنه حرکتی و کاهش درد کمک می‌کند.
✅نکته: اگر صدا دادن مفاصل با درد یا تورم همراه باشد، این علامت هشداردهنده است و باید آن را جدی بگیرید. در این صورت احتمال آسیب به مفاصل وجود دارد و باید درمان فوری صورت گیرد.
تا زمانی که درد و تورم وجود ندارد، صدا دادن مفاصل نگران کننده به شمار نمی‌آید.
علت صدا دادن مفاصل چیست؟
علت صدا دادن مفاصل یکی از دلایل زیر می‌تواند باشد:
- خروج گاز از غشای سینوویال (زلاله‌ای)
- رباط یا تاندونی که از روی رباط یا تاندون دیگری عبور می‌کند
- فشار منفی ناشی از جدا شدن فاسیای پوست و عضله
- ساییدگی و پارگی روی مفاصل (کریپتوس)
برای خرید قرص مفاصل و استخوان کلیک کنید.
خروج گاز از مفصل سینوویال؛ شایع‌ترین علت صدا دادن مفاصل
در یک مفصل سینوویال، دو استخوان توسط یک کپسول یا غشاء به هم متصل می‌شوند. داخل آن کپسول مایع سینوویال قرار دارد. این مایع سینوویال مانند روغن موتور برای مفاصل عمل می‌کند. به دلیل وجود همین مایع است که به راحتی می‌توانید مفاصل خود را به حرکت درآورید. مایع سینوویال همچنین حاوی اکسیژن، نیتروژن و دی اکسید کربن است. آزاد شدن این گازها می‌تواند صدایی شبیه به ترکیدن را ایجاد کند و اصلا جای نگرانی وجود ندارد.
حرکت رباط‌ها یا تاندون‌ها
رباط‌ها نوارهایی از بافت همبند هستند که استخوان‌های ما را به یکدیگر متصل نگه می‌دارند. تاندون‌ها نیز از بافت‌های همبند ساخته شده‌اند و حرکت استخوان‌ها را تسهیل می‌کنند و به کاهش تأثیر حرکت بر عضلات کمک می‌کنند. علت صدا دادن مفاصل می‌تواند به حرکت همین رباط‌ها و تاندون‌ها مربوط باشد که در این صورت هم نگران کننده نیست.
افزایش سن؛ علت صدا دادن مفاصل
هرچه سن بالاتر می‌رود، هنگام حرکت ممکن است صدای بیشتری از مفاصل به گوش برسد زیرا غضروف‌ها بر اثر افزایش سن فرسوده می‌شوند. این سطوح فرسوده با افزایش سن زبرتر شده و وقتی به هم ساییده می‌شوند، صدای بیشتری تولید خواهد شد.
بیشتر بخوانید: وظیفه مفصل در بدن چیست؟
صدای شکستن قولنج انگشتان از کجا می‌آید؟
یکی از شایع‌ترین صدای مفاصل مربوط به انگشتان دست است. علت صدا دادن انگستان دست به خروج گاز از مفصل سینوویال مربوط است. وقتی بند انگشتان خود را می‌شکنید، از فشرده شدن حباب‌های نیتروژن، اکسیژن و دی اکسید کربن به طور طبیعی صدایی در فضای مفاصل ایجاد می‌شود. با شنیدن این صدا جایی برای نگرانی وجود ندارد. برخلاف شایعات، شکستن قولنج انگشتان منجر به آرتورز یا بزرگ شدن مفاصل انگشت نخواهد شد.
کمبود کدام ویتامین باعث صدا دادن مفاصل می‌شود؟
علت صدا دادن مفاصل را شرح دادیم. کمبود ویتامین‌ها نیز ممکن است در صدا دادن مفاصل نقش داشته باشد:
- ویتامین دی: کمبود ویتامین D باعث کاهش جذب کلسیم در بدن شده و ضعف استخوان‌ها و صدا دادن مفاصل را به دنبال دارد. کمبود این ویتامین در میان ایرانیان بسیار شایع است.
- کمبود ویتامین K: کمبود این ویتامین بر عملکرد استخوان‌ها تاثیر منفی داشته و ممکن است علت صدا دادن مفاصل باشد. خونریزی بیش از حد بر اثر بریدگی می‌تواند نشانه اصلی کمبود ویتامین کا در بدن باشد.
- ویتامین B12: کارایی بهتر مفاصل در گرو مصرف مقادیر مناسب ویتامین ب12 است. این ویتامین در بهبود التهاب عضلات نیز نقش دارد.
علت صدا دادن مفاصل هنگام ورزش
علت صدا دادن مفاصل هنگام ورزش ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
- صدای طبیعی داخل مفصل و بافت‌های اطراف آن
- آزاد شدن گاز میان مفاصل
- حرکت تاندون‌ها
- آسیب یا پارگی رباط
- آرتروز زانو
- پارگی مینیسک زانو
- نرمی غضروف کشکک زانو
علت صدا دادن مچ پا و زانو
صدای تق تق در زانو یا مچ پا در بیشتر موارد به ترکیدن حباب‌های ریز هوا در میان مفاصل مربوط می‌شود. علت صدا دادن مفاصل زانو و مچ پا همچنین می‌تواند مربوط به فشار زیادی که گاه به این مفاصل وارد می‌شود، باشد. بر اثر فشار، مفاصل ساییده می‌شوند و در نتیجه صدا ایجاد می‌شود. در بیشتر موارد هنگام نشستن و بلند شدن این نوع صداها از مفصل شنیده می‌شود و جایی برای نگرانی وجود ندارد. اما اگر این صداها با درد و التهاب همراه باشد، حتما باید به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا بررسی‌های بیشتری انجام دهد.
آیا صدا دادن مفاصل باعث آرتروز می‌شود؟
❌ این باور که صدا دادن مفاصل باعث آرتروز می‌شود، کاملا اشتباه است.
هیچ دلیل علمی وجود ندارد که نشان دهد اگر شما مفاصل انگشتان دست یا قسمت دیگری از بدن خود را به اصطلاح بشکنید، در آینده به آرتروز مبتلا خواهید شد. این سخن به این معنا نیست که شما وقت و بی‌وقت قولنج بشکنید. شکستن قولنج گاهی احساس خوبی ایجاد می‌کند زیرا دامنه حرکتی مفصل را افزایش می‌دهد. اما تکرار مداوم آن ممکن است باعث شود رباط‌ها و تاندون‌ها به مرور زمان شل شوند و در برابر آسیب، محافظت کامل به عمل نیاورند. بنابراین از اینکه هر روز قولنج دست یا دیگر قسمت‌های بدن خود را بشکنید، بپرهیزید.
درمان خانگی صدا دادن مفاصل
در طب سنتی با در نظر گرفتن علت صدا دادن مفاصل، راهکارهایی وجود دارد:
- حفظ وزن در حالت ایده‌آل (جلوگیری از افزایش وزن)
- ورزش منظم (پیاده روی در سطح صاف و بدون مانع)
- پرهیز از دو زانو یا چهار زانو نشستن
- ماساژ مفاصل با روغن‌هایی مثل سیاه دانه، بادام شیرین و کنجد
- اصلاح رژیم غذایی و پرهیز از فست فودها، نوشابه و تنقلات شیرین
- تقویت غضروف‌ها با پاچه گوسفند، سوپ پای مرغ، روغن ماهی و …
- آب درمانی در استخر و استفاده از سونا و جکوزی
البته باید دقت داشته باشید که مزاج افراد با یکدیگر متفاوت است و اگر قصد دارید از دستورات طب سنتی تبعیت کنید ابتدا باید با مراجعه به پزشک نوع مزاج خود را مشخص کنید.
کلام پایانی در مورد علت صدا دادن مفاصل
در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز در مورد علت صدا دادن مفاصل برای شما شرح دادیم. گفتیم که در اکثر موارد جای نگرانی وجود ندارد که از مفاصل شما بر اثر حرکت صدا به گوش برسد؛ حتی اگر این صدا خیلی بلند باشد. اما زمانی که صدای مفاصل با درد و تورم همراه است، حتما باید به پزشک مراجعه شود. در پایان اگر هنوز پرسشی دارید، خوشحال خواهیم شد که برای ما کامنت بگذارید.
