تاثیر مکمل بدنسازی بر روی قلب برای ورزشکاران به ترکیبات به کار رفته در ساخت این محصولات بستگی دارد. یکی از این ترکیباتی که ممکن است بر روی عملکرد قلب تاثیر منفی بگذارد، کافئین است. کافئین از آنجایی که احساس سرخوشی و انرژی به شما میدهد بیشتر در مکملهای ورزشی قبل از تمرین به کار میرود. کافئین اگر در حد اعتدال مصرف شود برای عملکرد قلب بیخطر است. طبق مطالعات صورت گرفته مصرف حدود 400 میلی گرم کافئین در روز برای بزرگسالان بیخطر است. اما در مکملهای ورزشی و نوشابههای انرژیزا اغلب مقادیر بسیار بیشتر از این میزان توصیه شده مجاز کافئین به کار رفته که میتواند برای سلامتی قلب مضر باشد. قرص کافئین بیش از همه مورد استفاده ورزشکاران قرار میگیرد.
آیا کافئین باعث مشکلات قلب و عروقی میشود؟
همانطور که اشاره شد، یکی از مکملهای بدنسازی محبوب کافئین است. وقتی کافئین وارد جریان خون میشود و به مغز میرسد باعث عدم ترشح ماده شیمیایی به نام آدنوزین که اثر خواب آلودگی دارد، میشود. با مصرف کافئین نه تنها انرژی شما بیشتر میشود و احساس سرخوشی میکنید، بلکه ضربان قلبتان سریعتر میشود، جریان خون افزایش پیدا میکند و ماهیچهها منقبض میشوند. حال با مصرف بیش از حد کافئین ناشی از مصرف نوشابههای انرژیزا و برخی از مکملهای ورزشی قبل از تمرین که حد مجاز و اعتدال کافئین در آنها رعایت نشده ممکن است عوارض جانبی ایجاد شود. یکی از این عوارض افزایش فشار خون بوده و مرتبط با مشکلات قلب است که میتواند خطر سکته قلبی را افزایش داده و در ریتم طبیعی قلب نیز اختلال بوجود آورد.
کاهش خطر ابتلا به سکته قلبی با مصرف مکمل پروتئینی
یک مطالعه در بریتانیا برای تعدادی از افراد که مبتلا به فشار خون خفیف بودند، انجام شد. در این مطالعه مشخص شد که افراد با نوشیدن یک مکمل پروتئین وی (آب پنیر) حدود 8 درصد کاهش در خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته داشتند. همچنین این افراد بعد از مصرف این مکمل دارای فشار خون و کلسترول پایینتر و رگهای خونی سالمتری بودند. Ágnes Fekete، محققی که این مطالعه را در دانشگاه ریدینگ انجام داد، گفت: “نتایج این آزمایش بسیار هیجان انگیز است. این نشان دهنده تأثیر مثبت پروتئینهای لبنی بر فشار خون است.” مطالعات طولانی مدت نشان میدهد که افرادی که شیر بیشتری مینوشند، سالمتر هستند. اما در مورد تاثیر مکمل پروتئین روی قلب به مطالعات بیشتری نیاز است.
تحقیقات و مطالعات صورت گرفته در مورد مکمل پروتئین و قلب
تاثیر مکمل بدنسازی بر روی قلب بستگی به شرایط سلامتی فرد و نوع مکمل دارد. تحقیق دیگری در واحد تغذیه انسان هیو سینکلر دانشگاه ریدینگ به سرپرستی پروفسور جولی لاوگرو و ایان گیونز انجام شد. در این تحقیق افراد به مدت 8 هفته هر روز 56 گرم مکمل پروتئین وی (آب پنیر) معادل مصرف این مکمل توسط بدنسازان، مصرف کردند. هدف این مطالعه بررسی تاثیر نوشیدن دو شیک پروتئینی در روز به مدت هشت هفته بر روی طیف وسیعی از نشانگرهای سلامت قلب و عروق، از جمله فشار خون، سفتی شریانی و کلسترول، بود. محققان این مطالعه تاثیر قابل توجهی بر روی سلامت قلب و عروق شرکت کنندگان در همین مدت کوتاه مشاهده کردند. با اینحال پژوهشگران به دنبال درک بیشتر تاثیرات پروتئینهای ساخته شده از شیر بر سایر نشانگرهای سلامت قلب و عروق و در یک دوره زمانی طولانیتر هستند و مطالعات همچنان ادامه دارند.
کراتین چیست؟
هنگامی که کراتین برای اولین بار در سال 1832 توسط فیلسوف و دانشمند فرانسوی، میشل اوژن شورول کشف شد، جرقه مطالعات بسیاری را برانگیخت. کراتین ترکیبی از سه آمینو اسید گلیسین، آرژنین و متیونین است که توسط بدن خود ما تولید میشود. کراتین حدود 1 درصد از کل حجم خون بدن انسان را تشکیل میدهد. در عضله اسکلتی حدود 95 درصد و در مغز حدود 5 درصد کراتین ذخیره میشود. کبد، کلیهها و پانکراس بین 1.5 تا 2 درصد کراتین ذخیره شده را برای استفاده روزانه به کار میبرند. کراتین وارد جریان خون شده و عضلات اسکلتی و مغز که نیاز به انرژی دارند از آن استفاده میکنند.
بعد از مصرف پروتئین، کلیهها و کبد کراتین را میسازند. سپس توسط عضلات کراتین ساخته شده به کراتین فسفات تبدیل میشود و کراتین فسفات تولید شده هم به آدونوزین تری فسفات (ATP) تبدیل میشود که بدن از آن برای حرکات و تمرینات انفجاری و پرقدرت استفاده میکند. مکمل کراتین باید در کنار غذاهای پروتئین توسط ورزشکاران مصرف شود. چرا که کراتین در طول تمرین کمک میکند، حرکات انفجاری و پرقدرت انجام شود و پروتئین بعد از تمرین باعث ترمیم عضلات خواهد شد.
آیا مصرف مکمل کراتین ایمن و بی خطر است؟
مکمل کراتین در مقادیر توصیه شده و معمول کاملا ایمن و بیخطر بوده و به ویژه برای بدنسازان مفید است. اما طبق گفته محققان اگرچه مصرف مکمل کراتین به تنهایی برای سلامتی افراد مضر نیست اما اگر با داروها ترکیب شود، میتواند به سلامت کبد و کلیهها آسیب بزند. این به این دلیل است که کراتین در بدن ما از طریق کلیهها فیلتر میشود و سطوح بالای آن در کلیهها میتواند نشان دهنده نارسایی بالقوه کلیه باشد. به همین دلیل است که استفاده از مکمل کراتین حتما باید اصولی بوده و مقدار مصرف از میزان توصیه شده بالاتر نرود.
تاثیر کراتین بر قلب
نگرانیهایی در مورد استفاده از کراتین وجود دارد و برخی معتقدند که ارتباطی با افزایش ضربان قلب و فشار خون وجود دارد. این ارتباط به دلیل این واقعیت است که مکمل کراتین در درجه اول برای افزایش شدت تمرینات استفاده میشود. با این حال، محققان هیچ ارتباط مستقیمی بین مصرف کراتین و مشکلات قلبی پیدا نکردهاند، بلکه آن را به تمرین بیش از حد ورزشکاران نسبت میدهند.
فواید آرژنین برای قلب چیست؟
آرژنین نوعی اسید آمینه است که به صورت مکمل و قرص، برخی بدنسازان از آن استفاده میکنند. در بدن اسید آمینه آرژنین به اکسید نیتریک NO) ) تبدیل میشود. اکسید نیتریک یک انتقال دهنده عصبی قدرتمند است که به سلامت رگهای خونی کمک میکند و همچنین گردش خون را بهبود میبخشد.
برخی شواهد نشان میدهد که آرژنین ممکن است به بهبود جریان خون در شریانهای قلب کمک کند و علائم گرفتگی عروق، درد قفسه سینه یا آنژین و بیماری عروق کرونر را بهبود بخشد. با این حال، در حال حاضر هیچ اطلاعاتی در مورد اینکه چگونه استفاده طولانی مدت از آرژنین بر کلسترول یا سلامت قلب تاثیر می گذارد، وجود ندارد. از آنجایی که آرژنین ممکن است به آرامش عروق و بهبود جریان خون کمک کند، ممکن است به رفع اختلال نعوظ نیز کمک کند.
کلام پایانی
گفتیم که تاثیر مکمل بدنسازی بر روی قلب به طور کامل بستگی به نوع مکمل و ترکیبات به کار رفته در آن دارند. اکثر مکملهای ورزشی اگر در مقادیر توصیه شده مورد استفاده قرار گیرند، ایمن و بیخطر بوده و برای سلامت قلب مشکلی ایجاد نمیکنند. با این حال اگر شما دچار مشکلات قلبی هستید، در مورد مصرف هر نوع مکمل بدنسازی که قصد شروع آن را دارید، با پزشک خود مشورت کنید تا عارضه جانبی خاصی برای شما حاصل نشود.