هرچه حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش با کندی بیشتری صورت گیرد، آبی که در روده بزرگ از مواد غذایی گرفته میشود بیشتر شده و در این حالت یبوست به وجود میآید. حدود 14% از افراد در برخی موارد یبوست مزمن را در زندگی خود تجربه میکنند. کمآبی، رژِیم غذایی نامناسب، مصرف برخی داروها، ابتلا به برخی بیماریها، استرس و عدم داشتن تحرک به مقدار کافی میتواند از عوامل بروز یبوست در افراد باشد. خوشبختانه یبوست در بیشتر موارد به خصوص اگر در مراحل اولیه باشد، به سادگی با رژیم غذایی مناسب قابل درمان است. با ما همراه باشید تا با رژیم غذایی برای یبوست بیشتر آشنا شوید.
رژیم غذایی برای یبوست
نوع و شدت علائم یبوست در افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است. برخی از افراد یبوست را تنها گاهی و در برخی مواقع خاص تجربه میکنند در حالیکه بعضی دیگر به طور مزمن به یبوست دچار هستند. اگر با رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی نتوان یبوست را درمان کرد، به ناچار باید برای خرید قرص ضد یبوست از داروخانه اقدام نمود و علائم یبوست را تسکین بخشید. رژیم غذایی برای یبوست شامل موارد زیر میتواند باشد:
آب
معمولا یبوست در حالتی ایجاد میشود که یا مصرف آب در بدن کم باشد و یا مصرف فیبرهای غذایی. در حالتیکه فردی به یبوست مبتلا میشود ممکن است مصرف مقدار زیادی آب بتواند در بهبود یا رفع علائم بسیار چارهساز باشد. کمآبی موجب میشود تا رودهها نتوانند آب کافی را به مدفوع اضافه کنند و در نتیجه مدفوع سفت و خشک شود. اغلب توصیه میشود که همه افراد بزرگسال روزانه 8 لیوان آب معادل 2 لیتر استفاده نمایند.
آلو خشک
شاید از مادرها یا مادربزرگها شنیده باشید که به هنگام یبوست آلو خشک چقدر خوب و موثر است. آلو خشک حاوی مقادیر بالایی فیبر است؛ به طوریکه حدودا در هر 3 عدد آلو خشک، 2 گرم فیبر وجود دارد و 8% از مقدار توصیه شده روزانه را برای بدن تامین میکند. فیبر نامحلول موجود در آلو خشک مقدار آب موجود در مدفوع را افزایش میدهد و به این طریق عمل دفع با سهولت بیشتری انجام میگیرد. همچنین فیبر محلول موجود در این میوه در روده بزرگ تخمیر شده و اسیدهای چرب زنجیره کوتاه تشکیل میدهد که سبب افزایش وزن مدفوع میشوند.
علاوه بر این آلو خشک حاوی سوربیتول است. سوربیتول نوعی الکل قندی است که از آنجاییکه به خوبی توسط بدن جذب نمیشود، موجب جذب آب در روده بزرگ شده و اثری ملین ایجاد میکند. به جز این موارد آلوی خشک حاوی ترکیبات فنلی است که باکتریهای مفید روده را تحریک میکند و برای دستگاه گوارش مفید به شمار میآید. سعی کنید در رژیم غذایی برای یبوست حتما این میوه خشک را جای دهید.
انجیر
انجیر میوهای نرم و خوشطعم است که به ویژه اگر به صورت خشک مورد استفاده قرار گیرد، برای بهبود یبوست مزایای فوقالعادهای دارد. انجیر خشک سرشار از فیبر بوده و چنانچه اشاره کردیم، فیبر دفع مدفوع را تسهیل میکند. همچنین این میوه حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین B6 است که به طور غیرمستقیم میتواند هضم و گوارش غذا را بهبود بخشد.
اگر نصف یک لیوان انجیر خشک را مصرف کنید، حدودا 7.3 گرم فیبر برای بدن خود تامین کردهاید. انجیر میانوعدهای لذیذ است که به صورت خام، پخته و خشک میتوان از آن استفاده کرد.
ماست و کفیر
کفیر و برخی از انواع ماست حاوی میکروارگانیسمهایی هستند که به عنوان پروبیوتیک شناخته میشوند. پروبیوتیکها باکتریهای مفیدی دارند که به بهبود سلامت روده و نرم شدن مدفوع کمک میکنند. محققان دریافتهاند که مصرف 180 میلیلیتر محصولات پروبیوتیک هر روز و به مدت 2 هفته میتواند در بهبود افراد مبتلا به یبوست مزمن نقش موثری داشته باشد. پس برای داشتن یک رژیم غذایی برای یبوست مصرف پروبیوتیکها را فراموش نکنید.
کیوی
100 گرم کیوی 2 الی 3 گرم فیبر دارد که میتواند مراحل دفع مدفوع از روده را سرعت بخشیده و سادهتر کند. مطالعات نشان داده است که خوردن روزانه 2 عدد کیوی به مدت 4 هفته میتواند حرکات روده را آسان کند و استفاده از ملینها را کاهش دهد. دقت کنید که تنها فیبر موجود در کیوی نیست که به مقابله با یبوست میپردازد بلکه در این میوه لذیذ آنزیمی به نام اکتینیدین نیز وجود دارد که هضم غذا را بهبود میبخشد. از کیوی در اسموتیها و سالاد نیز میتوان استفاده کرد.
رژیم غذایی برای یبوست با مصرف سیب و گلابی
فیبر، سوربیتول و فروکتوز از جمله ترکیبات موثری هستند که در سیب و گلابی یافت میشوند و برای درمان یبوست میتوانند بسیار کارساز باشند. این میوهها همچنین دارای مقادیر بالایی آب هستند که میتواند هضم غذا را بهبود بخشیده و به جلوگیری از یبوست نیز کمک کنند. برای اینکه بیشترین میزان بهرهروی را از مصرف سیب و گلابی داشته باشید، سعی کنید آنها را به صورت خام و همراه با پوست مورد استفاده قرار دهید.
مرکبات
پرتقال، لیمو شیرین، نارنگی و گریپ فروت از جمله مرکبات محسوب میشوند و منبعی غنی از فیبر را در اختیار انسان قرار میدهند و در رژیم مناسب برای یبوست میتوان از آنها استفاده کرد. یک عدد پرتقال 13% از فیبر مورد نیاز روزانه را تامین میکند. مرکبات همچنین سرشار از پکتین هستند که زمان انتقال مواد غذایی به روده را کاهش میدهد و در تسکین یبوست موثر است. همچین شما با خوردن مرکبات میتوانید مقادیر بالایی ویتامین C را برای بدن خود تامین کنید و سلامت عمومی بدن خود را ارتقا بخشید.
توت سیاه و تمشک
مقادیر بالایی آب و فیبر در این دو نوع میوه وجود دارد که یبوست را تسکین میبخشند. اگر به یبوست مبتلا هستید، روزانه 1 یا 2 مشت توت سیاه یا تمشک میل کنید تا اثرات نتایجبخش آنها را حتی در مدت زمان کوتاه مشاهده نمایید. این میوهها با داشتن طعمی ترش حاوی ویتامین C نیز هستند.
غلات کامل
غلات کامل منبع فیبر نامحلول هستند که مصرف آنها وزن مدفوع را افزایش میدهد و به جریان افتادن مواد از طریق روده را سرعت میبخشند. در برخی موارد به نان و غلات کامل مغزها و دانهها نیز اضافه میشوند که در این صورت مقدار فیبر افزایش مییابد و در نتیجه اثربخشی آن برای رفع یبوست بیشتر خواهد شد.
روغن زیتون
این روغن اثر ملین ملایمی دارد و در رژیم غذایی برای یبوست میتوان آن را گنجاند. تاثیر این روغن به این شکل است که حرکت مواد غذایی را از طریق روده آسان میکند و در نهایت عمل دفع با سهولت بیشتری صورت خواهد گرفت. روغن زیتون خاصیت آنتیاکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی نیز دارد و به طور کلی گوارش مواد غذایی را بهبود میبخشد.
اسفناج و سبزیجات برگ سبز
اسفناج، کلم بروکلی و کلم بروکسل نه تنها سرشار از فیبر هستند بلکه منبعی غنی از ویتامین C، ویتامین K و فولات را برای بدن فراهم میکنند. این سبزیجات به وزن مدفوع افزوده و دفع آن از روده را تسهیل میکنند. یک فنجان اسفناج پخته میتواند 4.3 گرم فیبر را برای بدن تامین کند که چیزی حدود 17% از مقدار توصیه شده فیبر به صورت روزانه است. اسفناج و دیگر سبزیجات برگ سبز را در انواع غذاها از جمله سوپ، سالاد و ساندویچ میتوان اضافه کرده و از مزایای آنها برای سلامتی استفاده کرد.
دیگر مواد غذایی مفید در رژیم غذایی برای یبوست
برخی دیگر از مواد غذایی نیز میتوانند برای یبوست مفید باشند که در ادامه لیستی از آنها را در اختیار شما عزیزان قرار میدهیم:
- کنگر فرنگی
- ریواس
- سیب زمینی شیرین
- لوبیا، نخود و عدس
- دانه چیا
- دانه کتان
- سبوس جو دوسر
- سبوس گندم
- انگور
کدام مواد غذایی موجب یبوست می شوند ؟
اگر به یبوست دچار هستید، دقت داشته باشید که در رژیم غذایی خود از مواد غذایی زیر استفاده نکنید. به طور کلی مواد غذایی زیر زمینهساز بروز یبوست هستند:
- نوشیدنیهای الکلی
- غذاهای حاوی گلوتن
- غذاهای فرآوری شده
- شیر و محصولات لبنی
- گوشت قرمز
- فست فودها و غذاهای سرخ شده
- خرمالو
بهترین قرص برای درمان یبوست
کپسول سی لاکس پلاس دینه یک مکمل 100 درصد گیاهی برای درمان و بهیود یبوست است که تا کنون درصد رضایت زیادی از آن گزارش شده است. این مکمل بدون هیچگونه عارضهای میتواند هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان بسیار کاربردی باشد. همچنین، قرص سی لاکس پلاس با فواید و ترکیبات منحصر به فردی که دارد، میتواند از بروز بسیاری از اختلالات مرتبط با روده، از جمله تنبلی روده، جلوگیری کند.
سخن پایانی
به طور کلی با توجه به آنچه در این مقاله عنوان شد میتوان نتیجه گرفت که خوراکیها و مواد غذایی که برای یبوست میتوانند مفید باشند، آنهایی هستند که حاوی فیبر و آب به مقدار کافی باشند. رژیم غذایی برای یبوست باید سرشار از میوه و سبزیجات بوده و از فست فودها و گوشت قرمز در آن کمتر استفاده شود. توجه کنید که اگر یبوست با تغییر در تغذیه باز هم به صورت مزمن وجود داشته باشد و درمان نشود، باید از درمانهای پزشکی استفاده کرد. شما به هنگام درگیر شدن با یبوست از کدام ماده غذایی استفاده میکنید؟
24 دیدگاه
سلام من زهرا هستم و همیشه دچار یبوست بودم بعضی اوقات اوضاع بد میشه الان دستشویی رفتم سخت شده و موقع دفع خون هم خارج میشه و درد هم دارم هم قبل و هم بعد از دفع خیلی نگرانم چیکار بکنم ممنون از کمک و راهنمایی شما🙏
همراه محترم
سلام
بروز یبوست و شقاق دو مبحث وابسته است. جهت رفع شقاق از کرمها و پمادهای تخصصی مثل آنتی هموروئید، آنتی فیشر و … استفاده کنید. اما برای کنترل یبوست مکمل های پروبیوتیکی یا ملینهایی مثل پیدرولاکس میتواند کمک کننده باشد.
در نظر داشته باشید بدون مصرف ملین ها و کنترل یبوست، احتمال عود شقاق بسیار بالاست.
متشکرم
سلام . من بخاطر مصرف مکمل ورزشی یبوست دارم . درکنار مکمل چیزی میتونم مصرف کنم که از یبوستم کم کنه ؟
سلام و عرض ادب
همراه گرامی آب فراوان بنوشید و در صورت نیاز میتوانید از محصولات برطرف کننده یبوست استفاده کنید.
سلام
من سه سال پیش گلاب به روتون یبوست گرفتم که دوهفته طول کشید تا رفع بشه
بعد از اون هی ماهی یبار یبوست می شدم
به پزشک گوارش مراجعه کردم، بهم دارو داد که من هر وقت اون دارو رو میخورم شکمم اسهال میشه
چرا؟
همراه محترم
سلام
استفاده از ملین ها به میزان بیشتر از حد نیاز میتواند سبب بروز اسهال گردد. لطفا داروهای مصرفی را نام ببرید.
متشکرم
سلام خانم دکتر خسته نباشید من الان 10 سال گلاب ب روتون یبوست مزمن دارم. طوری ک ب ی هفته بعضی اوقات ب 10 روز هم کشیده. همه نوع دارو دکترا و گیاهی استفاده کردم. الان دیگه 2ماه هست ک تا دفع نداشته باشم باید شب و روز خارش شدیدتحمل کنم. راهی جلوم بزارین🥺🙏🏻
با سلام خدمت شما
همراه گرامی شما باید به متخصص گوارش مراجعه کرده تا کاملا شرایطتون بررسی شود.
سلام من چند روزه دهانم بوی ناشتایی میده و جس میکنم دهانم تلخ و بی مزه اس یبوست هم دارم حس میکنم بخاطر این که نمیتونم خیلی معذرت میخام برم دستشویی دهانم بو گرفته. باید چیکار کنم
همراه محترم
سلام
وجود مشکلات گوارشی میتواند سبب بروز بوی نامطبوع در دهان گردد. یبوست هم یکی از عوارض مشکلات گوارشیست. اما وجود یبوست نمیتواند سبب بوی نامطبوع دهان گردد. توصیه میشود با مراجعه به پزشک متخصص گوارش بررسی های لازم جهت عفونت گوارشی انجام شود.
متشکرم
سلام من قرص که بخورم یبوست شدیدمیگیرم الان باردارم یبوست خیلی شدید دارم چکار کنم
همراه محترم
سلام
در خانمهای باردار مصرف ملین ها بسیار با احتیاط صورت گرفته و فقط پزشک متخصص میتواند در این مورد نظر دهد. اما استفاده از منیزیم هیدروکساید معمول است.
متشکرم
سلام مامانم ۴۸ سالشه الان ۱ماهه یبوست شدید داره باهیچ دارویی یبوستش رفع نشد کلی شربت لاکسی ژل و شیاف و… دمنوش گل محمدی هرچی فک کنید دادیم خورده تو آزمایشش fit+ بود اندوسکوپی خوب بود گفتن کولونوسکوپی انجام بدیم اما به دلیل داشتن مدفوع زیاد تو شکمش نمیشه کولونوسکوپی انجام داد باید چیکار کنیم؟؟؟
همراه محترم
سلام
موردی که سوال فرمودید نیاز به انجام اقدامات پرستاری تخصصی مثل تنقیه دارد. لطفا از مصرف ملین ها به علت افزایش احتمال پارکی روده خودداری فرمایید.
متشکرم
سلام
من تب کردم ودو روزه شکمم اصلا کارنمیکنه..فقط ادرار
البته هنگام دستشویی باعرض معذرت باد معده خالی میشه
سلام کاربر گرامی
تب شما بدون دلیل بوده یا بیماری داشتید؟
اگر فقط تب به همراه یبوست است حتما باید به پزشک مراجعه نمایید.
سپاس از همراهی شما
فیبر محلول و نامحلول چه فرقی دارن؟
سلام کاربر عزیز در تمام میوه ها و سبزیجات فیبر محلول و نامحلول وجود دارد. فیبر محلول معمولا نقش خود را به صورت هضم بهتر غذا و کاهش قند و کلسترول و و سایر اثرات مثبت ایفا میکند و فیبر نامحلول همان است که باعث نرم و حجیم شدن مدفوع شده به گونه ای یبوست را برطرف میکند.
سلام من 4 ماه دچار ببوست شدم و اوایل به پزشک عمومی مراجعه کردم و 2 بار دارو هارو عوض کرد که شامل کپسول رولاکس و ملین پسیلیوم و پروبیوتیک هم خوردم زیاد اثر نکرد وراجعه کردم به فوق تخصص و گوارش اونا بهم پدرولاکس و رولاکس رو گفتن بخورم یه مدت خوب بود اما این هم بگم که از این چهار ماه یبوست 3 ماه با قرص بیزاکودیل خوردم یه ماه ترک کردم ولی از سه روزه که یبوست شدید شده باز اونو میخورم به نظرتون دوباره باید به فوق تخصص مراجعه کنم ؟؟
همراه محترم
سلام
استفاده از ملینها میتواند سبب تنبلی روده و تشدید یبوست گردد. توصیه میشود از مکمل پیدرولاکس به صورت مرتب استفاده کنید. این مکمل از جمله بی خطرترین ملین هاست که به صورت طولانی مدت قابل استفادهاست. اما در صورتی که بنتوانید با پزشک متخصص مشورت و اقدامات تشخیصی انجام دهید بهتر است.
متشکرم
سلام. آیا پفیلا باعث یبوست میشه در اطفال؟
سلام کاربر گرامی معمولا علتهای اولیه در یبوست کاهش مصرف فیبر و مایعات و یا کاهش تحرک میباشد.
سلام من طب دارم. با شکمم کار نمیکنخ میشه بگید باید چیکار کنم
سلام کاربر گرامی
لطفا به پزشک مراجعه نمایید بدون معاینه نمی توان نظر داد.
سپاس از همراهی شما