در دنیای امروز کمتر کسی را می‌توانید پیدا کنید که با مشکل استرس آشنا نباشد. مطالعات نشان می‌دهد که استرس حاد و مزمن می‌تواند اثرات منفی بر سلامت کلی پوست داشته باشد و همچنین تعدادی از بیماری‌های پوستی از جمله پسوریازیس، اگزما، آکنه و ریزش مو را تشدید کند. استرس از چه طریقی روی پوست تاثیر می‌گذارد و راه چاره چیست؟ در این مطلب به بررسی تاثیر استرس روی پوست خواهیم پرداخت.
چگونگی تاثیر استرس روی پوست
استرس می‌تواند به اپیدرم آسیب برساند. اپیدرم لایه بالایی پوست است که رطوبت را حفظ کرده و از ما در برابر میکروب‌ها محافظت به عمل می‌آورد. هنگامی که اپیدرم آسیب می‌بیند، پوست تحریک شده و احتمال بروز بیماری‌های پوستی مزمن مثل اگزما و پسوریازیس افزایش می‌یابد. تشدید آکنه نیز با استرس مرتبط است اما اینکه این دو چگونه با هم ارتباط دارند، در حال بررسی است و تنها حدس‌هایی در این زمینه زده می‌شود، که به آنها نیز اشاره خواهیم کرد.
رابطه استرس و افزایش جوش و آکنه
آیا تابحال متوجه شده‌اید زمانی که استرس دارید، زودتر از همیشه از لحاظ عصبی تحریک می‌شوید؟ در واقع استرس باعث می‌شود تا ترشح هورمون کورتیزول در بدن افزایش یابد. ترشح زیاد این هورمون باعث می‌شود تا غدد پوستی چربی بیشتری تولید کنند. در نتیجه پوست چرب‌تر شده و پوست چرب‌تر بیشتر مستعد آکنه و دیگر مشکلات پوستی است.
استرس و تشدید مشکلات پوستی
استرس می‌تواند مشکلاتی از قبیل پسوریازیس، روزاسه و اگزما را تشدید کند. همچنین می‌تواند باعث کهیر و انواع دیگر بثورات پوستی شده و حتی تبخال را ایجاد کند.
استرس باعث می شود به روتین پوستی خود اهمیت ندهید
وقتی شدیدا تحت استرس هستید، قطعا روال عادی زندگی از دستتان خارج می‌شود و احتمالا روتین پوستی خود را فراموش می‌کنید یا آن را دقیق انجام نمی‌دهید. همچنین تاثیر استرس روی پوست و تشدید مشکلات پوستی ممکن است باعث شود فرد استرس بیشتری بگیرد و همین مسئله مجددا سبب اوج گرفتن و عود مشکلات پوستی شود. بهتر است تحت هیچ شرایطی استفاده از کرم مرطوب کننده و آبرسان و همچنین دیگر محصولات مراقبت از پوست را فراموش نکنید تا مشکلات پوستی شما تشدید نشود.
کهیر از بیماری های پوستی ناشی از استرس
بثورات پوستی که بر اثر استرس ایجاد می‌شوند، معمولا به صورت برجستگی‌های قرمز رنگی هستند که کهیر نامیده می‌شوند. کهیر می‌تواند در هر بخشی از بدن ایجاد شود. اما اگر عامل ایجاد آن استرس باشد، اغلب روی صورت، گردن، سینه یا بازوها بوجود می‌آید. کهیرها ممکن است ریز باشند یا به صورت تاول‌های بزرگ خود را نشان دهند. حتی ممکن است حالت خوشه‌ای داشته و با خارش، سوزش و گزگز همراه باشند. دقت داشته باشید که راش پوستی یا کهیر هر علتی که داشته باشد می‌تواند بر اثر استرس، مصرف الکل یا کافئین و همچنین قرار گرفتن در معرض هوای گرم تشدید شود. اگر کهیر به شدت شما را اذیت می‌کند، حتما جهت درمان به پزشک مراجعه نمایید.
تاثیر استرس روی مو
بسیاری از مشکلات پوست و مو با یکدیگر مرتبط هستند. تاثیر استرس روی پوست را برایتان شرح دادیم. اثرات منفی استرس در ساختار موها نیز به خوبی نمایان می‌شود. یکی از انواع ریزش مو تلوژن افلوویوم است که می‌تواند بر اثر استرس و مشکلات روانی بوجود آمده و روی فاز رشد مو اثر منفی بر جای بگذارد. استرس همچنین با سفید شدن موها در ارتباط است. در تحقیقات مشخص شده است که استرس می‌تواند سلول‌های بنیادی تولید کننده رنگدانه را در فولیکول مو کاهش داده و در نتیجه موجب سفیدی زودرس موها شود.
تبخال بر اثر استرس
استرس سیستم دفاعی بدن انسان را در مقابله با عوامل بیماری‌زا تضعیف می‌کند. تبخال عامل ویروسی دارد. بدن انسان قادر نیست به طور کامل تبخال را از بین ببرد. به همین دلیل هر زمان که فرد تحت اضطراب و استرس قرار می‌گیرد، ویروس تبخال مجددا در بدن فعال شده و علائم خود را نشان می‌دهد.
فرق استرس حاد با استرس مزمن چیست؟
استرس بر دو نوع است: یکی حاد و دیگری مزمن. استرس حاد زودگذر است و وقتی بروز می‌یابد، به انسان شوک وارد می‌شود. این نوع استرس خیلی زودتر از استرس مزمن از بین می‌رود. اما استرس مزمن در درازمدت همچنان ادامه دارد و تاثیرات منفی بیشتری روی پوست، مو و ناخن بر جای می‌گذارد. مشکلاتی از قبیل آکنه که عامل بروزشان به استرس مرتبط است، بیشتر بر اثر استرس مزمن ایجاد می‌شوند نه استرس حاد.
اگزمای پوست سر
علامت اگزمای پوست سر خارش، قرمزی و پوسته پوسته شدن است. به این عارضه درماتیت سبورئیک نیز می‌گویند که گاه می‌تواند به یک بیماری مزمن تبدیل شده و چندین سال به طول انجامد. استرس می‌تواند در ایجاد اگزمای پوست سر نقش موثری داشته و یا این عارضه را تشدید نماید. به منظور درمان اگزمای پوست سر ابتدا باید علت این مشکل مشخص شود. اگر علت آن به استرس مربوط باشد، در کنار درمان‌های دیگر باید به درمان استرس نیز توجه کنید.
راه های مقابله با تاثیر استرس روی پوست
شما نمی‌توانید به طور کامل مانع از استرس خود شوید اما خوشبختانه راهکارهایی وجود دارند که به کمک آنها می‌توانید به کنترل و مدیریت استرس در خود کمک کنید:
- از پوست خود غافل نشوید و روتین پوستی خود را از یاد نبرید. حتی اگر خسته هستید و حوصله ندارید، باز هم مدت زمان اندکی را برای مقید بودن به روتین پوستی خود اختصاص داده و از محصولات مراقبت از پوست مثل مرطوب کننده، ضد آفتاب، کرم دور چشم و… استفاده نمایید.
- به طور منظم ورزش کنید. ورزش حتی برای سلامت پوست شما هم مفید است.
- برای اینکه استرس را از خود دور کنید، حتی شده 10 دقیقه از روز را به کار یا فعالیتی اختصاص دهید که از آن لذت می‌برید. مثلا کتاب بخوانید، موسیقی گوش دهید یا حتی به حمام رفته و دوش بگیرید.
- بیرون از منزل رفته و کمی قدم بزنید.
- تکنیک‌های مدیریت استرس مانند تمرینات تنفسی، یوگا و مدیتیشن را امتحان نمایید.
- به اندازه کافی بخوابید و 7 تا 8 ساعت در روز خواب مفید داشته باشید.
- رژیم غذایی سالم و مناسب داشته باشید تا به تنظیم هورمون استرس در بدنتان کمک شود.
- “نه گفتن” را با خود تمرین کنید. هیچ ایرادی ندارد که به منظور کاهش استرس خود محدودیت‌ها و مرزهایی را تعیین نموده و گاه به راحتی به درخواست‌هایی که آزارتان می‌دهد، “نه” بگویید.
- در نهایت اگر با این روش‌ها نتیجه نگرفتید، با یک روان‌شناس یا روان‌پزشک مشورت کنید. ممکن است نیاز باشد دارو مصرف کنید. البته از مصرف داروهای استرس زمانی خیلی خوب نتیجه می‌گیرید که در کنار آن روان‌درمانی نیز انجام دهید. بهتر است به منظور حل مشکلات پوستی ناشی از استرس به یک متخصص پوست و مو نیز مراجعه نمایید.
گفتار پایانی
تاثیر استرس روی پوست می‌تواند خود را به صورت کهیر، جوش، راش پوستی و … نشان دهد. تحقیقات گویای آن هستند که ارتباط مستقیمی میان استرس و مشکلات پوست و مو وجود دارد. ممکن است برای حل مشکلات پوستی بر اثر استرس هم به متخصص پوست و هم به روان‌شناس و روان‌پزشک نیاز داشته باشید. شما برای اینکه استرس خود را کاهش دهید، چه اقداماتی را انجام می‌دهید. نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
از کجا بفهمم جوش های صورتم مربوط به استرسه یا نه؟ مشکل هورمونی و کمبود ویتامین ندارم