این روزها پس از مدتها انتظار بازار واکسیناسیون کرونا در ایران داغ است و به نسبت قبل با سرعت بیشتری پیش میرود. به گفته دانشمندان و محققان تزریق واکسن بر علیه ویروس کووید-19 آمار مرگ و میر بر اثر ابتلا به این ویروس را به حداقل خواهد رساند. از این رو کلیه پزشکان توصیه میکنند که اولین پیشنهادی که در مورد تزریق واکسن کرونا به شما میشود بدون چون و چرا بپذیرید و در مورد نوع آن حساسیت به خرج ندهید زیرا همه انواع موجود دارای تائیدیههای لازم هستند. اگر مایلید در مورد مراقبت های لازم بعد از تزریق واکسن کرونا اطلاعات داشته و عوارض احتمالی آن را به حداقل برسانید، با ما همراه باشید.
واکسن های کرونا که در ایران تزریق می شوند
واکسیناسیون کرونا در ایران با در اولویت قرار دادن کادر درمان در نیمه دوم سال 1399 آغاز شد و در حال حاضر که این مقاله در حال نوشتن است (مرداد 1400) تقریبا بخش عمدهای از جمعیت سالمند کشور به طور کامل واکسینه شدهاند. انواع واکسن کرونا که تاکنون در ایران استفاده شده، به شرح زیر است:
- واکسن آسترازنکا
- واکسن اسپوتنیک روسیه
- واکسن سینوفارم
- واکسن بهارات هند
- واکسن برکت
اقدامات لازم قبل از زدن واکسن کرونا
پیش از آنکه مراقبت های لازم بعد از تزریق واکسن کرونا را مورد بررسی قرار دهیم، بهتر است از اینجا شروع کنیم که قبل از تزریق آن چه باید کرد؟ به موارد زیر دقت کنید:
- در مورد واکسنهای موجود تحقیق کرده و مطمئن شوید که واکسنی که قرار است به شما تزریق شود، دارای تاییدیه سازمان بهداشت جهانی است.
- برای رفتن به مرکز واکسیناسیون از ماسکی استفاده کنید که به طور کامل دهان و بینی شما را بپوشاند. اگر لازم است، 2 ماسک روی هم بزنید.
- محلول ضد عفونی کننده همراه خود داشته و در صورت لزوم از آن استفاده کنید.
- پیامکی که برای تزریق واکسن برای شما ارسال شده، به همراه خود داشته باشید.
- کارت شناسایی خود را همراهتان بیاورید. (کارت ملی)
- طوری برنامهریزی کنید که در زمان تعیین شده در محل واکسیناسیون حاضر شوید.
- لباسی بپوشید که به راحتی بتوانید آستینهای خود را بالا بزنید.
- اگر بیماری خاصی دارید یا داروی مخصوصی استفاده میکنید، از قبل در زمینه تزریق واکسن با پزشک خود مشورت نمایید.
- از همه مهمتر اینکه اگر به کووید 19 مبتلا هستید، وقت واکسن خود را عقب بیندازید. حداقل 14 روز از مداوای شما باید بگذرد و بعد دوباره برای زدن واکسن اقدام نمایید. در کنار مصرف دارو راهکارهای مربوط به درمان خانگی کرونا نیز ممکن است در بهبودی سریعتر شما موثر باشد.
هنگامیکه در مرکز واکسیناسیون حضور یافتید، تمام مدت ماسک خود را بزنید، حداقل 1 متر فاصله اجتماعی را با دیگران رعایت کنید، پس از لمس سطوح از الکل استفاده نمایید و تحت هیچ شرایطی با دست آلوده صورت خود را لمس نکنید.
مراقبت های لازم بعد از تزریق واکسن کرونا
همه واکسنهای کرونا معمولا به عضله بالای بازو تزریق میشوند. اگر به هنگام تزریق واکسن استرس دارید، به این موضوع فکر کنید که این واکسن میتواند نجات دهنده زندگی شما باشد، نفسی عمیق کشیده و اجازه دهید تا مسئول مربوطه وظیفه خود را انجام دهد. بعد از واکسناسیون به موارد زیر دقت داشته باشید:
انتظار عوارض جانبی را داشته باشید
عوارض جانبی پس از تزریق واکسن کرونا و هر نوع واکسن دیگری نشانگر این است که بدن شما در حال ایمن شدن در برابر ویروس مربوطه است؛ بنابراین با مشاهده عوارض جانبی نیازی نیست خیلی نگران شوید. عوارض جانبی واکسن کرونا بستگی به نوع واکسنی که تزریق نمودهاید نیز دارد. مثلا چنانچه گزارش شده است افراد معمولا پس از تزریق واکسن سینوفارم کمتر دچار عوارض جانبی میشوند حال آنکه بعد از زدن واکسن آسترازنکا عوارض بیشتری مشاهده شده است. البته مشاهده یا عدم مشاهده عوارض جانبی نشانگر بد یا خوب بودن واکسن نیست و در حال حاضر کلیه واکسنهایی که تزریق میشوند، از کیفیتهای لازم برخوردار هستند. عوارض شایع پس از تزریق واکسن کرونا شامل موارد زیر است:
- اندکی درد، تورم و قرمزی در محل تزریق
- تب و لرز خفیف
- خستگی
- سردرد
- درد مفاصل یا درد عضلانی
- برهم خوردن نظم قاعدگی
این عوارض موقتی بوده و معمولا طی چند روز اول از بین خواهند رفت.
البته استحمام پس از واکسینه شدن در برابر کرونا هیچ ممنوعیتی ندارد.
عوارض گوارشی بعد از زدن واکسن کرونا
اغلب به ندرت دیده میشود که فردی پس از زدن واکسن دچار عوارض گوارشی مثل حالت تهوع و استفراغ شود. اما در صورت مشاهده این نشانهها میتوان از داروهایی مثل اندونسترون یا دیمیترون که ضد تهوع هستند، استفاده نمود.
حدود 15 دقیقه نزدیک محل واکسیناسیون توقف کنید
متخصصان توصیه میکنند که 15 تا 30 دقیقه پس از تزریق واکسن نزدیک محلی که تزریق واکسن در آنجا برای شما صورت گرفته است، بمانید. این کار جهت کنترل واکنش شما به واکسن و اطمینان از عدم بروز عوارض جانبی شدید است. عوارض جانبی شدید بسیار بسیار نادر است اما میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خارش پوستی شدید
- غش کردن
- استفراغ
- واکنش شدید آلرژیک
- اختلال در تنفس یا بروز تنگی نفس
در صورت مشاهده هر یک از عوارض ذکر شده دوباره به همان مرکز واکسیناسیون مراجعه کنید. احتمالا در آنجا افرادی هستند که بتوانند به شما کمک کنند. دقت کنید که این عوارض که بسیار نادر هستند اگر وجود داشته باشند معمولا در کمتر از 30 دقیقه پس از تزریق باید مشاهده شوند.
مراقبت هایی که پس از تزریق واکسن کرونا در منزل باید صورت گیرد
فراموش نکنید که وقتی هنوز در مرکز واکسیناسیون حضور دارید، در مورد تاریخ نوبت دوم واکسن خود باید بپرسید و احتمالا کارتی که اطلاعات لازم روی آن است، تحویل بگیرید. اما مراقبت های لازم بعد از تزریق واکسن کرونا در منزل چیست ؟ نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
- عوارض جانبی کاملا طبیعی است بنابراین اگر تا چند روز تب، درد و تورم عضلانی یا قرمزی در محل تزریق داشتید اصلا نگران نشوید.
- به اندازه کافی مایعات مصرف کنید.
- اگر عوارض زیادی را تجربه میکنید، در مورد مصرف یک داروی مسکن با پزشک خود مشورت نمایید.
- در موارد نادر ممکن است در محل تزریق ورم و آبسه یا هماتوم دیده شود. در این صورت تا 48 ساعت کمپرس سرد و گرم در محل تزریق انجام دهید. در صورت عدم بهبود حتما به پزشک مراجعه نمایید.
- چنانچه مقدار اندکی درد در ناحیه بازوی شما وجود دارد، یک پارچه نخی تمیز را با آب خنک کمی مرطوب کرده و در محل مربوطه قرار دهید.
- به گفته متخصصان استحمام پس از تزریق این واکسن ممانعتی ندارد.
- عوارض گوارشی پس از تزریق معمولا کم مشاهده میشود اما در صورت داشتن تهوع میتوان از داروهای ضد تهوع مثل اندونسترون یا دیمیترون بهره گرفت.
- افرادی که واکسن میزنند نیازی نیست قرنطینه شوند زیرا ناقل بیماری نیستند.
- تزریق هیچ یک از واکسنهای کرونا در دنیا مصونیت 100% در برابر این بیماری ایجاد نمیکند بنابراین رعایت پروتکولهای بهداشتی همچنان توصیه میشود؛ یعنی باید ماسک بزنید، فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت کنید و دستهای خود را به طور مداوم با آب و صابون حداقل به مدت 20 ثانیه بشویید.
عوارض واکسن کرونا بعد از 3 روز
معمولا عوارض مربوط به کلیه واکسنها از جمله برکت، سینوفارم و آسترازانکا فقط در یکی دو روز اول وجود دارند. اگر عوارض بیش از 3 روز به طول انجامد، حتما باید به پزشک مراجعه نمود. ممکن است فرد به کرونا مبتلا شده باشد یا درگیر بیماری دیگری باشد. البته منظور این نیست که زدن واکسن موجب ابتلا به کرونا شده. ممکن است فرد از قبل از واکسن به کرونا مبتلا بوده و علائم آن تازه ظاهر شده باشند.
ابتلا به کرونا پس از تزریق واکسن
مصونیت در برابر ویروس کرونا 2 هفته بعد از تزریق دوز دوم واکسن به وجود میآید و این ایمنی نیز 100 درصد نیست. اگر مدت کوتاهی پس از زدن واکسن علائمی همچون آبریش بینی، گلودرد و از دست دادن حس چشایی و بویایی را تجربه کردید، احتمال دارد به ویروس کرونا مبتلا شده باشید زیرا این علائم زیاد مرتبط با عوارض واکسن نیستند. در این حالت باید به پزشک مراجعه کرده و خود را قرنطینه کنید.
بهترین زمان تزریق واکسن کرونا
اگر شاغل هستید، بهترین زمان تزریق واکسن کرونا برای شما روزی است که فردای آن روز تعطیل باشد. البته امکان مرخصی گرفتن برای شما وجود دارد، روزهای دیگر هفته را نیز میتوانید انتخاب کنید. از آنجایی که ممکن است علائمی همچون تب داشته باشید بهتر است یک یا دو روز پس از زدن واکسن استراحت کرده و به مقدار کافی مایعات بخورید تا مراقبت های لازم بعد از تزریق واکسن کرونا را به خوبی انجام دهید.
نکته آخر
مراقبت های بعد از تزریق واکسن کرونا را در این مقاله برای شما ذکر کردیم. به عنوان نکته آخر باید اضافه نماییم که مصونیت شما در برابر واکسن کرونا پس از تزریق دوز دوم حاصل خواهد شد؛ به بیان سادهتر اگر قرار است ۸۰% مصونیت پس از واکسن در بدن شما به وجود بیاید، این مقدار پس از تزریق دومین دوز مشاهده خواهد شد. بنابراین در فاصله بین دو تزریق از خود به خوبی مراقبت کنید تا در این حین به بیماری مبتلا نشوید زیرا در این صورت ممکن است شانس دومین تزریق را از دست داده و واکسیناسیون شما بیحاصل شود.
از اطراف آدم میشنوه که بعضی ها واکسن زده و فوت کرده اند ولی تو گوگل که سرچ می کنم چیزی وجود نداره. در چه صورت فوت می کنن با واکسن؟ در ضمن مرسی از مطلب خوبتون