مکمل های زینک پلاس حاوی یکی از مهمترین املاح معدنی مورد نیاز بدن یعنی روی یا همان زینک است و به شکل شربت، کپسول یا قرص در بازار یافت می‌شود. این مکمل معمولا برای بهبود سلامت پوست، مو و ناخن، تقویت سیستم ایمنی و رشد کودکان تجویز می‌شود. اما شنیده‌ها حاکی از آن است که بعضی از افراد قرص زینک پلاس را به منظور افزایش وزن یا حتی چاقی صورت نیز مصرف می‌کنند. به همین منظور بر آن شدیم تا میزان تاثیر گذاری قرص زینک پلاس در چاقی و عوارض احتمالی آن را مورد بررسی قرار دهیم. زینک، ماده معدنی است که در افزایش اشتها در برخی از افراد که با کمبودهای تغذیه‌ای مواجه هستند، می‌تواند موثر باشد.
فواید استفاده از مکمل زینک پلاس
فواید قرص زینک پلاس چیست؟ آمارها نشان داده‌اند که حدود یک سوم از مردم جهان از کمبود زینک رنج می‌برند. کشور ایران نیز از جمله کشورهایی است که کمبود روی در آن بسیار شایع است و به همین دلیل قرص زینک در کشور ما یکی از پرمصرف‌ترین مکمل‌ها محسوب می‌شوند. یکی از مهمترین عملکردهای روی در بدن، تقویت سیستم ایمنی بدن است. زینک در سلامت پوست و مو نیز نقشی تاثیرگذار دارد. با مصرف مکمل‌های روی می‌توان، از ریزش مو و چین و چروک پوست و افتادگی زودرس آن نیز پیشگیری کرد. خرید زینک به افرادی پیشنهاد می‌شود که کمبود این ماده معدنی را دارند.
آیا قرص زینک پلاس موجب چاقی می شود؟
در مورد ارتباط قرص زینک پلاس و چاقی تاکنون مطالعات گوناگونی در جهان صورت گرفته است. برخی از تحقیقات حاکی از آن هستند که مکمل زینک پلاس می‌تواند در کاهش وزن افراد چاق موثر باشد و اشتهای آنها را کاهش دهد. از طرف دیگر مطالعات اندکی نیز نشان داده‌اند که زینک می‌تواند در اشخاصی که از سوء تغذیه رنج می‌برند یا دچار برخی بیماری‌ها هستند، سبب افزایش وزن شود. بنابراین کاهش وزن می‌تواند به کمبود روی در بدن مرتبط باشد. در نتیجه مصرف زینک پلاس در افرادی که از لحاظ میزان روی مشکلی در بدن خود ندارند، عاملی برای چاقی محسوب نمیشود.
بیشتر بخوانید: زینک پلاس چه عوارضی دارد ؟
قرص زینک پلاس و چاقی صورت
بعضی از افراد مدعی هستند که پس از استفاده از قرص زینک پلاس صورت آنها چاق شده است. این درحالی است که برخی دیگر نیز می‌گویند هیچ نشانی از چاقی در صورت و یا بدن خود مشاهده نکرده‌اند. بنابراین هنوز نیاز است تا تحقیقات بیشتری در زمینه ارتباط قرص زینک پلاس و چاقی صورت گیرد.
بررسی ترکیبات زینک پلاس و ارتباط آن با چاقی
در قرص زینک پلاس علاوه بر روی، ویتامین‌های گروه B نیز وجود دارند. البته در برخی از مکمل‌های زینک پلاس از ویتامین C و دیگر مواد معدنی مثل آهن، منیزیم و کلسیم نیز استفاده می‌شود. در ادامه قصد داریم به بررسی برخی از این ترکیبات و میزان اثرگذاری هرکدام در افزایش وزن بپردازیم.
زینک (روی)
برخی از مطالعات نشان میدهند که روی سبب افزایش اشتها می‌شود. بسیاری از والدین برای افزایش اشتهای کودکان خود از شربت زینک استفاده می‌کنند و اذعان می‌دارند که تاثیر مستقیم آن را در افزایش میل کودکان به غذا مشاهده کرده‌اند. به نظر می‌رسد روی در بزرگسالانی که با کمبود این ماده معدنی در بدن خود مواجه هستند نیز سبب افزایش اشتها و در نتیجه افزایش وزن می‌شود. در این زمینه همچنان مطالعات بیشتری در حال انجام است تا بتوان درستی آن را در آینده به طور کامل تائید نمود.
ویتامین های گروه B
یکی از ویتامین‌های گروه ب، ویتامین B1 است که کمبود آن در بدن اشتها را کاهش می‌دهد. بنابراین طبیعی است که با مصرف این ویتامین اشتها و در پی آن وزن افزایش یابد. مصرف دیگر ویتامین‌های گروه B نیز به خصوص دراشخاصی که با کمبود آنها مواجه هستند، می‌تواند عاملی برای افزایش میل به غذا خوردن و بیشتر شدن وزن باشد. اما در برخی دیگر از افراد که در بدن خود با کمبود این ویتامین‌ها مواجه نیستند، مصرف این مکمل‌ها به چاقی منجر نخواهد شد.
در مصرف قرص زینک پلاس برای چاقی احتیاط کنیم
زینک از جمله املاح معدنی مهم است که در بیش از 100 واکنش شیمیایی در بدن نقش دارد. اما مصرف بیش از اندازه زینک نیز مثل همه املاح معدنی دیگر می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد.
برخی نشانه های مصرف بیش از حد روی
- تهوع و استفراغ
- معده درد و اسهال
- علائمی شبیه بیماری آنفولوانزا
- کاهش کلسترول خوب (HDL) در بدن
- تغییر در ذائقه و ایجاد طعم فلز در دهان
- اختلال در جذب مس در بدن
- عفونت‌های مکرر
به طور کلی می‌توان گفت که افزایش بیش از حد روی در بدن خطری تهدید کننده برای سلامتی انسان محسوب می‌شود. بنابراین اگر هر یک از علائم فوق را در خود احساس کردید، در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه کنید. ممکن است در این حالت به شما نوشیدن زیاد شیر توصیه شود زیرا مقادیر بالای کلسیم و فسفر در بدن مانع از جذب روی می‌شوند. زغال فعال نیز تاثیری مشابه داشته و در کاهش جذب روی موثر است.
مقدار نیاز روزانه افراد به روی
هم کودکان و هم بزرگسالان روزانه به روی احتیاج دارند. کمبود روی در بدن کودکان نیز می‌تواند موجب اختلال در رشد شود و ریسک ابتلا به بیماری‌های عفونی را افزایش دهد. کودکان 1 تا 8 ساله 5-3 میلی گرم روی روزانه نیاز دارند و بدیهی است که این مقدار با رشد کودک بیشتر می‌شود. پسرها در سن 9 تا 13 سالگی به 8 میلی گرم روی در هر روز نیاز دارند و پس از سن 14 سالگی این مقدار به 11 میلی گرم در هر روز می‌رسد.
دخترها پس از سن 8 سالگی روزانه به 8 میلی گرم زینک نیاز دارند و از 14 تا 18 سالگی میزان نیاز روزانه آنها به این ماده معدنی به 9 میلی گرم در روز افزایش می‌یابد. خانم‌های باردار و شیرده بسته به سن خود روزانه باید 11 تا 13 میلی گرم روی دریافت نمایند.
کدامیک از فرم های زینک تاثیر بیشتری دارد؟
زینک به صورت گلوکونات، استات، سولفات، پیکولینات، اورتات و سیترات موجود است و زینک پلاس نیز به صورت قرص، شربت و قرص جوشان در بازار عرضه می‌شود. به طور کلی مکمل‌های غذایی در حالت مایع جذب بهتری در بدن دارند اما باز هم بهتر است برای تعیین کردن فرم زینک پلاس با پزشک متخصص مشورت کنید. شربت زینک پلاس بیشتر به کودکان تجویز می‌شود اما بزرگسالان نیز می‌توانند از آن استفاده کنند. اگر زینک پلاس را به صورت شربت مصرف کنید، همه اعضای خانواده می‌توانند آن را مورد مصرف قرار دهند. البته باید به دوز مصرفی خود نیز توجه داشته باشند.
اگر چاق هستید و نگرانید که زینک پلاس باعث افزایش اشتهای شما شود، پیشنهاد می‌دهیم از قرص لاغری استفاده کنید، رژیم غذایی خود را اصلاح نمایید و فعالیت بدنی خود را افزایش دهید. التبه در این زمینه با پزشک هم مشورت کنید.
بهترین زمان استفاده از مکمل های زینک
مکمل‌های زینک اگر حداقل 1 یا 2 ساعت پس از غذا مصرف شوند، تاثیر بهتری در بدن خواهند داشت. البته اگر مصرف مکمل زینک برای فرد ایجاد ناراحتی‌های معده یا دیگر عوارض جانبی می‌کند، به ناچار بهتر است همراه با غذا میل شود. در مورد اینکه چند دوره از مکمل‌های زینک مثل زینک پلاس باید استفاده نمایید تا نتیجه دلخواه خود را بگیرید، حتما باید با پزشک مشورت شود. شاید پزشک تنها 1 دوره یا 2 دوره خوردن زینک پلاس را به شما تجویز نماید یا تشخیص دهد که بین هر دوره باید چند ماه فاصله بیندازید.
پزشک بر اساس سن و جنسیت شما مقدار و دوره مصرف آن را به طور دقیق برای شما مشخص می‌کند. اگر می‌خواهید از زینک پلاس برای چاقی نیز استفاده کنید، بهتر است در مورد مقدار و دوره مصرف آن نظر پزشک را جویا شوید. در هر حال از مصرف بی‌رویه مکمل‌های زینک خودداری کنید زیرا همان‌طور که به تفصیل در قسمت بالا توضیح داده شد، ممکن است عوارض جانبی خطرناکی برای شما داشته باشد.
سخن پایانی
از آنچه شرح داده شد، می‌توان چنین نتیجه گیری کرد که زینک پلاس می‌تواند محصولی موثر در تغییر وزن بدن در نظر گرفته شود؛ به این صورت که با کاهش اشتها در کم شدن وزن افراد چاق تاثیر می‌گذارد. همچنین خرید زینک پلاس می‌تواند در اشخاص مبتلا به سوء تغذیه و افرادی که برخی بیماری‌های خاص دارند، عاملی برای افزایش وزن و چاقی باشد. با در نظر گرفتن این مطالب این تصور که با یک دوره مصرف زینک پلاس می‌توان افزایش وزن چشمگیری داشت، تصوری کاملا غلط است.
سلام برای اینکه قرص زینک باعث افزایش اشتها یا وزن نشود و از این رو هنگام شب مصرف شود ، باعث اختلال در خواب شب نمیشود؟!
سلام همراه گرامی، با توجه به مطالعات کم انجام شده روی این موضوع، نمی‌توان گفت که مصرف زینک در شب می‌تواند باعث اختلال در خواب شود. منتها، جذب زینک با معده خالی بیشتر است، اما می تواند باعث ناراحتی معده شود. در این صورت باید همراه با غذا مصرف شود و در نتیجه مصرف آن در اواخر شب مصرف توصیه نمیشود.