ریزش مو یک اتفاق نسبتا رایج است که ممکن است موقت یا دائم باشد. ریزش مو به‌صورت تدریجی و با افزایش سن در مردان و زنان رخ می‌دهد، اما معمولاً در مردان بارزتر است. اصطلاح پزشکی ریزش مو، آلوپسی است. شایع‌ترین شکل ریزش مو «آلوپسی آندروژنتیک» نام دارد و تغییرات هورمونی و ژنتیک در بروز این نوع ریزش مو دخیل هستند. انواع دیگر ریزش مو عبارت‌اند از آلوپسی آره‌آتا (نوعی بیماری خود ایمن که ریزش مو به‌صورت تکه‌ای بوده و معمولاً مو دوباره رشد می‌کند) و تلوژن افلوویوم (ریزش سریع مو که معمولا پس از زایمان، تب یا کاهش وزن ناگهانی اتفاق می‌افتد) (1).
به‌طور متوسط 100،000 تار مو روی سر وجود دارد. آکادمی پوست آمریکا ریزش روزانه 100-50 تار مو را طبیعی تلقی می‌کند. با توجه به اینکه موهای جدید به‌طور همزمان در حال رویش هستند، این مقدار ریزش مو معمولاً قابل توجه نیست. ریزش مو زمانی اتفاق می‌افتد که موهای جدید جایگزین موهای ریخته‌شده، نشوند (2).
علت ریزش مو
ریزش مو معمولاً با یک یا چند مورد از عوامل زیر مرتبط است:
- سابقه خانوادگی (وراثت)
شایع‌ترین علت ریزش مو است که با افزایش سن اتفاق می‌افتد. آلوپسی آندروژنتیک، طاسی با الگوی مردانه و طاسی با الگوی زنانه نامیده شده که معمولاً به‌تدریج و با الگوهای قابل پیش‌بینی رخ می‌دهد.
- تغییرات هورمونی و بیماری
شرایط مختلفی می‌تواند باعث ریزش موی دائم یا موقت شود، از جمله تغییرات هورمونی به‌دلیل بارداری، زایمان، یائسگی و بیماری‌های مختلف از جمله بیماری‌های تیروئیدی.
- داروها
ریزش مو می‌تواند یکی از عوارض جانبی برخی داروها باشد، مانند داروهایی که برای سرطان، آرتریت روماتوئید، افسردگی، مشکلات قلبی، نقرس و فشارخون بالا استفاده می‌شوند.
- استرس
بسیاری از افراد چندین ماه پس از یک شوک فیزیکی یا احساسی، ریزش مو را تجربه می‌کنند. این نوع ریزش مو موقتی است.
- کاهش وزن
ریزش مو پس از کاهش شدید وزن یک اتفاق رایج است. رژیم غذایی محدود یا جراحی کاهش وزن موجب ریزش مو ناشی از کمبود مواد مغذی می‌شود (3).
- تغذیه نامناسب
کمبود مواد مغذی ممکن است بر ساختار و رشد مو تأثیرگذار باشد. سلول‌های فولیکول مو به‌سرعت در حال تقسیم‌شدن هستند. از طرفی ریزمغذی‌ها از عناصر اصلی در چرخه طبیعی فولیکول مو بوده و نقش مهمی در چرخه سلولی ایفا می‌کنند.
استفاده از مکمل‌های حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی موجب پیشگیری از ریزش و نازک‌شدن موها می‌شود (4).
معرفی مکمل فولیکوژن
مکمل فولیکوژن حاوی ویتامین‌ها، املاح معدنی و مواد مورد‌نیاز برای پیشگیری و درمان ریزش مو است. در ادامه به نقش اجزای مکمل فولیکوژن در پیشگیری و درمان ریزش مو اشاره می‌شود.
ال-متیونین
متیونین اسید‌آمینه‌ای ضروریست که در بدن ساخته نشده و باید از طریق رژیم غذایی و مکمل‌ها دریافت شود. این اسید‌آمینه حاوی گوگرد است و باعث بهبود خاصیت ارتجاعی پوست، تقویت مو و ناخن‌ها می‌شود (5).
ال-سیستئین
آمینواسید سیستئین از اجزای سازنده کراتین و کلاژن است، بنابراین باعث حفظ استحکام و خاصیت ارتجاعی موها شده و از ریزش مو جلوگیری می‌کند (6).
زینک
زینک (روی) یک عنصر کمیاب ضروری است، به این معنی که بدن نمی‌تواند آن را به تنهایی تولید کند و باید از طریق رژیم غذایی تامین شود. کمبود زینک ممکن است باعث ریزش مو شود که با مصرف مکمل حاوی زینک بر‌طرف می‌شود. کمبود زینک موجب تغییر در ساختار پروتئین فولیکول‌های مو شده و منجر به تضعیف و ریزش مو می‌شود. از طرفی با توجه به نقشی که در تقسیم سلولی دارد، موجب طولانی‌تر شدن چرخه رشد مو می‌شود (4).
مس
مس از عناصر اصلی در تولید ملانین است. ملانین رنگدانه اصلی پوست و مو است. بنابراین مصرف مکمل‌های حاوی این ماده معدنی یک راه بسیار موثر برای کمک به محافظت در برابر پیشگیری از خاکستری‌‌شدن مو است. مس با طولانی‌کردن چرخه مو، عمر آن را بیشتر کرده و باعث تحریک رشد موهای جدید می‌شود (7).
بیوتین
بیوتین یک ویتامین محلول در آب و از انواع ویتامین‌های گروه B است. بیوتین تولید کراتین را در مو تحریک کرده و می‌تواند سرعت رشد فولیکول‌ها را افزایش دهد (4).
سلنیوم
سلنیوم یکی از مواد معدنی ضروری است و نقش مهمی در سنتز بسیاری از پروتئین‌ها دارد، بنابراین به رشد مو کمک می‌کند. از طرفی سلنیوم به‌دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی از آسیب فولیکول‌های مو در برابر رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کند (4).
فولیک اسید
فولیک اسید نیز یک ویتامین محلول در آب و از انواع ویتامین‌های گروه B است. این ویتامین در تقسیم سلولی فولیکول‌های مو نقش بسزایی داشته و به رشد مو کمک می‌کند. استفاده از مکمل‌های حاوی فولیک اسید می‌تواند در ریزش موی ناشی از آنمی و بارداری مؤثر باشد (4).
ویتامین D
کمبود ویتامین D در بدن می‌تواند منجر به ریزش مو شود. یکی از نقش‌های ویتامین D تحریک تقسیم فولیکول‌های مو است. در صورتی که میزان ویتامین D در بدن کافی نباشد، رشد مو می‌تواند متوقف شود (4).
ویتامین E
ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان قوی است و با کاهش استرس اکسیداتیو موجب بهبود رشد مو در افراد مبتلا به ریزش مو می‌شود. ویتامین E با افزایش جریان خون، به سلامت مو کمک می‌کند. همچنین این ویتامین موجب درخشندگی، افزایش رطوبت، کاهش شکستگی و محافظت از مو در برابر آسیب می‌شود (4).
ویتامین B5 و B6
این ویتامین‌ها به تقویت و تغذیه فولیکول مو کمک کرده و از ریزش مو جلوگیری می‌کنند.
مکمل فولیکوژن در موارد زیر استفاده می‌شود:
- پیشگیری و درمان ریزش مو ناشی از رژیم غذایی نامناسب
- پیشگیری و درمان ریزش مو ناشی از مصرف داروها
- پیشگیری و درمان ریزش مو ناشی از ابتلا به برخی بیماری‌ها
- پیشگیری و درمان ریزش مو ناشی از استرس
- بهبود رویش و سلامت مو، پوست و ناخن
هر بسته مکمل فولیکوژن حاوی60 عدد قرص است. فولیکوژن به‌صورت قرص پیوسته‌رهش است و فرآورده آن در مدت زمان طولانی‌تری آزاد می‌شود؛ بنابراین موجب کاهش دفعات مصرف دارو شده و از نظر اقتصادی به‌صرفه می‌باشد. فولیکوژن به‌صورت یک قرص در روز همراه با غذا مصرف می‌شود.
منابع:
- Gupta M, Mysore V. Classifications of Patterned Hair Loss: A Review. J Cutan Aesthet Surg. 2016;9(1):3-12.
- Robbins C, Mirmirani P, Messenger A, Birch M, Youngquist R, Tamura M, et al. What women want–quantifying the perception of hair amount: an analysis of hair diameter and density changes with age in Caucasian women. British Journal of Dermatology. 2012;167(2):324-32.
- Phillips TG, Slomiany WP, Allison R. Hair Loss: Common Causes and Treatment. Am Fam Physician. 2017;96(6):371-8.
- Almohanna HM, Ahmed AA, Tsatalis JP, Tosti A. The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019;9(1):51-70.
- Borowczyk K, Suliburska J, Jakubowski H. Demethylation of methionine and keratin damage in human hair. Amino Acids. 2018;50(5):537-46.
- Strasser B, Mlitz V, Hermann M, Tschachler E, Eckhart L. Convergent evolution of cysteine-rich proteins in feathers and hair. BMC Evolutionary Biology. 2015;15(1):82.
- Kil MS, Kim CW, Kim SS. Analysis of serum zinc and copper concentrations in hair loss. Ann Dermatol. 2013;25(4):405-9.
