آلرژی به عنوان پدیده‌ای که ناشی از واکنش نادرست و بیش از حد سیستم ایمنی بدن به مواد خارجی یا آلرژن‌ها، توصیف می‌شود. افراد مبتلا به آلرژی ممکن است با علائمی چون سرفه، عطسه، خارش و تورم روبرو شوند که هیستامین به عنوان یک ماده شیمیایی اصلی در این واکنش‌ها نقش دارد. آنتی‌هیستامین‌ها به عنوان داروهای اصلی برای مدیریت علائم آلرژی استفاده می‌شوند. با گذشت زمان، نیاز به داروهایی با اثرات بهینه، عملکرد طولانی‌مدت و کاهش عوارض جانبی احتمالی احساس می‌شود. در این راستا، سیتریزین پسودوافدرین به عنوان یک آنتی‌هیستامین جدید به بازار عرضه شده است که علاوه بر مهار گیرنده‌های هیستامینی، دارای اثرات افدرنرژیک نیز می‌باشد.
اشکال دارویی سیتریزین پسودوافدرین
- قرص نسخه طولانی: 5 میلی گرم / 120 میلی گرم
موارد مصرف قرص سیتریزین پسودوافدرین
داروی سیتریزین پسودوافدرین برای تسکین علائم آلرژی مانند آبریزش چشم، آبریزش و گرفتگی بینی، خارش چشم یا بینی و عطسه استفاده می‌شود. این دارو ترکیبی از ستیریزین و سودوافدرین است. ستیریزین یک آنتی‌هیستامین است و با مسدود کردن یک ماده طبیعی خاص (هیستامین) که بدن شما در طی یک واکنش آلرژیک تولید می‌کند، عمل می‌کند. سودوافدرین یک ضد احتقان است و با باریک کردن رگ‌های خونی بینی برای کاهش تورم و احتقان عمل می‌کند. این دارو به دلیل وجود مقدار زیاد پسودوافدرین در آن برای کودکان زیر 12 سال توصیه نمی‌شود.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی سیتریزین پسودوافدرین
مکانیسم عمل ستیریزین آنتاگونیست گیرنده هیستامین H1 و سودوافدرین منجر به آگونیست آلفا آدرنرژیک؛ ضد احتقان در غشاهای مخاطی دستگاه تنفسی می‌شود. نیمه عمر دارو 7.9 ساعت (سیتریزین) و 6 ساعت (کاذب افدرین) است. همچنین، شروع اثر این دارو 20-60 دقیقه (ستیریزین) و 30 دقیقه (سودوافدرین) می‌باشد. زمان اوج پلاسما 2.2 ساعت (ستیریزین) و 4.4 ساعت (سودوافدرین) و حداکثر غلظت پلاسمایی 422 نانوگرم در میلی لیتر (سئودوافدرین) است. در اخر ستیریزین ار راه مدفوع (10%) و ادرار (70%) و سودوافدرین از طریق ادرار دفع می‌شود.
مقدار مصرف داروی سیتریزین پسودوافدرین
قبل از مصرف قرص سیتریزین پسودوافدرین، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی دارو با دقت بررسی کنید. این دارو را طبق دستور با یا بدون غذا معمولاً دو بار در روز (هر 12 ساعت) مصرف کنید. قرص را به صورت کامل میل کرده و از جویدن و خرد کردن آن خودداری کنید. انجام این کار (خردن کردن قرص) می‌تواند تمام دارو را به یکباره آزاد کند و خطر عوارض جانبی را افزایش دهد. دوز بر اساس سن، وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان است. بدون مشورت با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید.
زمان مصرف قرص سیتریزین پسودوافدرین
- داروی سیتریزین پسودوافدرین برای تسکین علائم بینی و غیر بینی مرتبط با رینیت آلرژیک فصلی یا چند ساله توصیه می‌شود. دوز مصرفی یک قرص هر 12 ساعت با یا بدون غذا به صورت خوراکی می‌باشد. افراد با زمینه بیماری اختلال کلیوی و کبدی، این دارو را با احتیاط و دستور پزشک مصرف کنند. همچنین، ممکن است تنظیم دوز به 1 قرص در روز ضروری باشد.
- این دارو برای تسکین علائم بینی و غیر بینی مرتبط با رینیت آلرژیک فصلی یا چند ساله در کودکان توصیه می‌شود. دوز پیشنهادی برای افراد بالای 12 سال، یک قرص هر 12 ساعت به صورت خوراکی است. توجه داشته باشید که ایمنی و اثربخشی این دارو در کودکان و افراد زیر 12 سال ثابت نشده است. افراد با سابقه بیماری اختلال کلیوی و کبدی، با احتیاط دارو را مصرف کنند. همچنین، ممکن است تنظیم دوز به 1 قرص در روز ضروری باشد.
- داروی سیتریزین پسودوافدرین را مطابق با دستور پزشک استفاده کرده و بدون هماهنگی با وی، دوز مصرفی خود را افزایش، کاهش یا قطع نکنید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی، تاثیری بر بهبودی شما نداشته و تنها خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با دستور پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته، یک نوبت را دو بار مصرف نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص سیتریزین پسودوافدرین، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله گلوکوم، مشکل در ادرار کردن (مانند بزرگ شدن پروستات)، فشار خون بالا (فشار خون بالا)، بیماری قلبی یا رگ خونی (مانند بیماری عروق کرونر)، تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید)، دیابت، بیماری کلیوی، بیماری کبد، واکنش‌های آلرژیک خاص و… با پزشک مشورت کنید. پزشک باتوجه به شرایط بیماری و حساسیت‌های شما، اقدام به تجویز نسخه می‌کند. در ادامه به برخی از موارد احتیاط و هشدار استفاده از داروی سیتریزین پسودوافدرین خواهیم پرداخت؛
- مصرف این دارو در برخی بیماران سبب خواب آلودگی و سرگیجه شده است. در صورت بروز این عارضه، از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری بالایی (مانند رانندگی، کار با ماشین‌آلات و تجهیزات) دارند، خودداری کنید. همچنین، تا حدامکان الکل و مواد مخدر مصرف نکنید تا شرایط شما عادی شود.
- قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه ضربان قلب سریع یا نامنظم، سرگیجه، مشکلات ادراری، مشکلات خواب یا گیجی حساس‌تر باشند.
- عامل آدرنرژیک، سودوافدرین، جزء ممکن است باعث آریتمی، سرگیجه، بی خوابی، لرزش، ضعف شود.
- این دارو ممکن است باعث آرام بخشی در بیمار شود؛ احتیاط در کارهایی که نیاز به توانایی‌های شناختی دارند (مانند رانندگی، کار با ماشین‌آلات)، امری ضروری است. به علاوه، الکل ممکن است آرامبخشی و توانایی‌های شناختی را تشدید کند.
- از متخصص مراقبت‌های بهداشتی در مورد مصرف آرام بخش سوال کنید، زیرا ممکن است اثرات CNS را تشدید کند.
- افراد با سابقه دیابت قندی، فشار خون بالا، بیماری تیروئید، افزایش فشار داخل چشم، بیماری قلبی، هیپرتروفی پروستات یا اختلال عملکرد کلیه با احتیاط دارو را مصرف کنند. در صورت بروز حالت عصبی، سرگیجه، بی‌خوابی و… با پزشک مشورت کنید.
- واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (مخصوصاً در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی و… به پزشک مراجعه کنید.
موارد منع مصرف قرص سیتریزین پسودوافدرین
- حساسیت مفرط
- ظرف 14 روز پس از مصرف MAOI
عوارض قرص سیتریزین پسودوافدرین
خواب آلودگی، سرگیجه، خستگی، خشکی دهان، حالت تهوع، سردرد یا مشکل خواب برخی از عوارض جانبی داروی سیتریزین پسودوافدرین می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. اگر پزشک شما این دارو را تجویز کرده است، به یاد داشته باشید که پزشک شما قضاوت کرده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل مشکل در ادرار کردن، ضربان قلب سریع یا نامنظم، لرزش، تغییرات روانی و خلقتی (مانند اضطراب، گیجی، عصبی بودن، بی‌قراری)، ضعف و… می‌باشد. در ادامه به برخی از عوارض جانبی داروی سیتریزین پسودوافدرین خواهیم پرداخت؛
- بی خوابی (4%)
- خشکی دهان (4%)
- خستگی/خواب آلودگی (2%)
- فارنژیت (2%)
- سرگیجه (1%)
- اپیستاکسی (1%)
- سینوزیت (1%)
- حالت تهوع
- استفراغ
تداخل دارویی سیتریزین پسودوافدرین
- تداخلات رده X (پرهیز): آکلیدینیوم، آزلاستین (نازال)، برومپریدول، سیمتروپیوم، الوکسادولین، مشتقات ارگوت، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، فرآورده‌های رادیو دارویی آیوبنگوان، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، لووسولپرید، مهارکننده مونوآمینواکسیداز، اورفنادرین، اوکساتومید، اوکسوممازین، پارالدهید، پیتولیسانت، پتاسیم کلرید، پتاسیم سیترات، پراملینتید، روفناسین، تالیدومید، تیوتروپیوم، اومکلیدینیوم
- کاهش اثرات داروها توسط ستیریزین و سودوافدرین: مهارکننده‌های استیل کولین استراز، بنزیل پنیسیلوئیل پلی لیزین، بتاهیستین، داروهای معدی – روده‌ای (پروکینتیک)، هیالورونیداز، فرآورده‌های رادیو دارویی آیوبنگوان، ایتوپرید، لووسولپرید، نیتروگلیسیرین، پیتولیسانت، سکرتین
- افزایش اثرات داروها توسط ستیریزین و سودوافدرین: دوکسوفیلین، الوکسادولین، فلونیترازپام، گلوکاگون، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، متوتری‌مپرازین، متی‌روسین، میرابگرون، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پیلسیکاینید، پیریبدیل، پتاسیم کلرید، پتاسیم سیترات، پرامی‌پکسول، راموسترون، روفناسین، روپینیرول، روتیگوتین، سولریامفتول، سوورکسانت، سمپاتومیمتیک ها، تالیدومید، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی، تیوتروپیوم، توپیرامات، زولپیدم
- افزایش اثرات ستیریزین و سودوافدرین توسط داروها: آکلیدینیوم، آلیزاپرید، عوامل قلیایی کننده، آمانتادین، آتوموکستین، فرآورده‌های حاوی سم بوتولینوم، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، مهارکننده‌های کربنیک انهیدراز، کلرال بتائین، کلرمتیازول، کلروپروکائین، کلرفنسین کاربامات، کوکائین (موضعی)، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، مشتقات ارگوت، اسکتامین، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، گوانتیدین، هیدروکسی زین، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، گیاه کاوا، لمبورکسانت، لینزولید، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، متوتری‌مپرازین، میانسرین، نابیلون، اوکساتومید، اوکسوممازین، پرامپانل، مهارکننده‌های، پیلسیکاینید، پراملینتید، پروکاربازین، رانولازین، روفینامید، سدیم اکسیبات، تدیزولید، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول و کانابیدیول، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای، تری‌مپرازین، اومکلیدینیوم
مصرف قرص سیتریزین پسودوافدرین در دوران بارداری و شیردهی
سیتریزین یک آنتی‌هیستامین نسل دوم است که در دوران بارداری در گروه B طبقه بندی می‌شود. به این معنی که مطالعات کافی در مورد اثرات آن بر روی زنان باردار انجام نشده است، اما شواهدی مبنی بر خطرناک بودن آن وجود ندارد. با این حال، قبل از مصرف سیتریزین در دوران بارداری، باید با پزشک خود مشورت کنید. پسودوافدرین یک دکونژستانت است که می‌تواند باعث انقباض عضلات رحم شود. به همین دلیل، مصرف پسودوافدرین در دوران بارداری به خصوص در سه ماهه اول و سوم بارداری توصیه نمی‌شود.
شرایط نگهداری داروی سیتریزین پسودوافدرین
داروی سیتریزین پسودوافدرین باید در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که تمام داروهای شیمیایی و گیاهی شامل کرم، قرص، شربت، کپسول، شیاف، ژل و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
کلام آخر داروی سیتریزین پسودوافدرین
در این مقاله، به بررسی داروی سیتریزین پسودوافدرین به عنوان یک آنتی‌هیستامین برای مدیریت علائم آلرژی و حساسیت‌ها از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداختیم. آلرژی به عنوان یک مسئله روزافزون در جامعه پزشکی و بهداشتی مطرح است و استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها به عنوان داروهای اصلی در این زمینه بسیار متداول است. سیتریزین پسودوافدرین به عنوان یک نوآوری در زمینه داروهای آلرژی معرفی شده است که علاوه بر مهار گیرنده‌های هیستامینی، دارای اثرات افدرنرژیک نیز می‌باشد. نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که این دارو می‌تواند بهبود قابل توجهی در کاهش علائم آلرژیک و افزایش راحتی بیماران داشته باشد.
منبع سایت: Medscape
