ضربان قلب یکی از معیارهای مهم برای سنجش سلامت قلب و عروق است. این پارامتر نشان دهنده فعالیت قلبی و توانایی آن برای پمپ کردن خون به سایر اعضا و اندام‌هاست. بیشتر بزرگسالان هنگام استراحت ضربان قلبی معمولاً بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه را دارند، اما برادی کاردی یا کاهش غیرطبیعی ضربان قلب، یعنی زیر ۶۰ ضربه در دقیقه، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات قلبی یا عروقی باشد. علل برادی کاردی می‌تواند متنوع باشد. برای دانستن درباره برادی کاردی، دلایل و چگونگی درمان آن با ما همراه باشید.
منظور از ضربان قلب پایین یا برادی کاردی چیست؟
برادی کاردی، یک شرایط پزشکی است که ضربان قلب شخص در حالت استراحت کمتر از ۶۰ ضربه در دقیقه است. این ممکن است در ورزشکاران، نشانه یک قلب سالم باشد که دارای قلب قوی هستند و نیازی به پمپاژ خون با فشار زیاد ندارند. همچنین، در زمان‌هایی مانند خواب عمیق، ضربان قلب ممکن است کمتر از حد معمول باشد و این امر طبیعی است، اما باید توجه داشت که برادی کاردی، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی قلبی یا اختلالات در سیستم عصبی باشد. خرید و مصرف برخی از انواع قرص قلب می‌تواند در تنظیم ضربان قلب مفید باشد.
کاهش ضربان قلب چه علائمی دارد؟
ضربان پایین قلب ممکن است مشکل جدی و مهمی باشد که نباید نادیده گرفته شود. این مشکل ممکن است از عوامل مختلفی ناشی شود:
- اختلالات عروق قلبی
- مشکلات در سیستم عصبی
- عوامل محیطی مانند دمای بدن یا فعالیت بدنی زیاد
در صورتی که احساس سرگیجه، بی‌حالی یا تنگی نفس کردید و همچنین ضربان نامنظم یا درد در قفسه سینه تجربه کردید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. پزشک متخصص قلب و عروق می‌تواند با انجام تست‌های مختلف و بررسی دقیق، علت ضربان پایین شما را تشخیص دهد و درمان مناسب را برای شما تعیین کند.
ضربان قلب آهسته، ممکن است نشانه یک وضعیت اورژانس پزشکی باشد؛ به ویژه زمانی که همراه با علائم دیگری همچون درد قفسه سینه، مشکل در تنفس، رنگ پریدگی یا سیانوز پوست، دید تار یا مه آلود، مشکل در تمرکز، سرگردانی، گیجی و یا حالت نزدیک به غش یا از دست دادن هوشیاری باشد.
این علائم ممکن است نشانه یک بیماری جدی‌تر مثل حمله قلبی یا عارضه مغزی باشند؛ بنابراین در صورت داشتن هر یک از این علائم و یا تغییرات ناگهانی در ضربان قلب، بهتر است فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی اورژانسی باشید.
علت پایین بودن ضربان قلب
ضربان قلب پایین، یک علامت مهم است که ممکن است به دلیل آسیب به عضله قلب اتفاق بیفتد. این مشکل می‌تواند باعث تداخل در سیگنال‌های الکتریکی شود که ضربان قلب را هماهنگ می‌کند. برخی از عواملی که ممکن است منجر به ایجاد برادی کاردی شوند، شامل موارد زیر است:
- بیماری عروق کرونر
- حمله قلبی
- جراحی قبلی
- بیماری‌های مادرزادی قلب
- میوکاردیت
- پریکاردیت
- تب روماتیسمی
- آسیب به سیستم الکتریکی قلب ناشی از عفونت یا التهاب قبلی
برادی کاردی یک وضعیت قلبی است که در آن نرخ ضربان قلب کمتر از حد طبیعی است. علاوه بر عوامل مرتبط با قلب، برخی بیماری‌ها و شرایط زمینه‌ای نیز می‌توانند منجر به برادی کاردی شوند.
عدم تعادل الکترولیت مانند نقص کلسیم یا پتاسیم، کم کاری تیروئید و آپنه خواب از جمله این شرایط هستند. همچنین برخی داروها مانند داروهای فشار خون، داروهای ضد آریتمی و مواد افیونی، می‌توانند عامل برادی کاردی باشند.
درمان ضربان قلب پایین
درمان ضربان قلب پایین، بستگی به علت آن دارد. اگر برادی کاردی خفیف یا گاه به گاه باشد، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد، اما اگر ضربان قلب آهسته به دلیل مصرف دارو باشد، پزشک ممکن است دوز دارو را تنظیم کند یا شما را به مصرف داروهای دیگر که عارضه جانبی ندارند، سوق دهد.
همچنین، اگر یک بیماری زمینه‌ای در ایجاد برادی کاردی شما نقش داشته باشد، پزشک برای رفع آن وضعیت تلاش خواهد کرد. این ممکن است شامل درمان دارویی یا روش‌های دیگر مانند تغییرات در سبک زندگی، تغییر در رژیم غذایی یا ورزش باشد.
به عنوان مثال، کم کاری تیروئید یکی از مشکلات شایع در بین افراد است که ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی جدی شود. معمولا برای مدیریت این مشکل، استفاده از قرص لووتیروکسین توصیه می‌شود، اما در مواردی که این روش موثر نباشد، امکان دارد پزشک استفاده از ضربان ساز را توصیه کند.
ضربان ساز یک دستگاه پزشکی است که به قلب کمک می‌کند تا به سرعت و با ریتم منظمی بزند. این روش معمولا برای مواردی مانند ضربان قلب پایین توصیه می‌شود، که در آن قلب با نرخ ضربان پایین می‌تپد و ممکن است باعث عوارض جانبی جدی شود.
در برخی موارد، ضربان قلب پایین ممکن است به طور غیر طبیعی و یا به صورت ناگهانی رخ دهد و نیاز به درمان فوری داشته باشد. برای افرادی که با برادی کاردی مواجه هستند و علائم حادی دارند، تجویز داروهایی مانند آتروپین، دوپامین، اپی نفرین و گلیکوپیرولات معمولاً موثر است.
این داروها از طریق انفوزیون داخل وریدی به بیمار داده می‌شوند و در برخی موارد، ضربان‌گذاری موقت نیز ممکن است برای کاهش برادی کاردی و بهبود علائم استفاده شود. علاوه بر این، برای برخی افراد، اجرای تغییرات در سبک زندگی نیز، می‌تواند موثر باشد.
درک ضربان قلب با اعداد چگونه است؟
ضربان قلب یکی از شاخص‌های مهم سلامتی است که می‌تواند نشان دهنده عملکرد قلب و سیستم گردش خون در بدن باشد. بررسی ضربان قلب می‌تواند به اندازه‌گیری فعالیت قلب در حالت استراحت و یا فعالیت‌های ورزشی کمک کند.
برای اندازه‌گیری ضربان قلب، می‌توانید از مکان‌های مختلفی مانند مچ دست، گردن، آرنج، کشاله ران و پا استفاده کنید. ضربان قلب نرمال بزرگسالان در حالت استراحت معمولاً بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است، اما برای ورزشکاران یا افرادی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند، ممکن است ضربان قلب آن‌ها پایین‌تر یا بالاتر از این محدوده باشد.
برای افرادی که ورزش می‌کنند، می‌توانند با اندازه‌گیری ضربان قلب خود در حین ورزش، مطمئن شوند که با شدت مناسب ورزش می‌کنند و قلبشان به خوبی در حال پمپ کردن خون است. همچنین، بررسی ضربان قلب می‌تواند به پزشک کمک کند تا مشکلات قلبی یا مشکلات گردش خون را تشخیص دهد. اگر ضربان قلب شما به طور مداوم بالا یا پایین‌تر از محدوده‌های طبیعی است، بهتر است که با پزشک خود مشورت کنید تا علت این مشکل را مشخص کرده و درمان مناسب را شروع کنید.
ضربان قلب کودکان بسته به سن و فعالیت‌های آن‌ها، می‌تواند متفاوت باشد. برای نوزادان تا سه ماهگی، ضربان قلب طبیعی می‌تواند بین ۸۵ تا ۲۰۵ ضربه در دقیقه باشد. از سه ماهگی تا دو سالگی، ضربان قلب ممکن است بین ۱۰۰ تا ۱۹۰ ضربه در دقیقه باشد. برای کودکان دو تا ده ساله، ضربان قلب معمولاً بین ۶۰ تا ۱۴۰ ضربه در دقیقه است و برای کودکان بالای ده سال، ضربان قلب ممکن است بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه باشد.
کلام آخر درباره ضربان قلب پایین
ما در مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز با همکاری تیم متخصصان سلامت، این مطلب را تهیه کرده‌ایم تا شما را در مسیری که به سمت سلامت قلب و عروق خود هستید همراهی کنیم. ضربان قلب پایین، ممکن است ناشی از مشکلات مختلفی باشد که بر سیستم قلبی-عروقی شما تأثیر می‌گذارد. برادی‌کاردی یکی از این مشکلات است که ممکن است بدون علائم ظاهر شود یا در برخی از افراد با علائمی همچون خستگی، ضعف یا تنگی نفس همراه باشد، اما در موارد جدی‌تر، این مشکلات می‌توانند باعث درد قفسه سینه، گیجی و حتی از دست دادن هوشیاری شوند؛ بنابراین، شناخت علائم برادی‌کاردی و مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان این مشکل، از اهمیت بالایی برخوردار است.
