جایی که استخوان‌های بدن در آنجا به هم می‌رسند، مفصل نام دارد. مفاصل به بدن شما اجازه حرکت می‌دهند و حفظ سلامت آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. مهم‌ترین مفاصل بدن در شانه‌ها، زانوها، آرنج‌ها و باسن وجود دارند و هر کدام از این قسمت‌ها می‌توانند دچار درد شوند. درد مفصل نشانه بیماری یا آسیب می‌تواند باشد. در این مقاله به علت، نشانه‌ها و روش‌های درمان درد مفاصل می‌پردازیم.
آرتریت مهم‌ترین علت درد مفصل
آرتریت بر دو نوع است: استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید. استئوآرتریت یا همان آرتروز شایع‌ترین علت درد مفصل به شمار می‌آید. این بیماری پیشرفتی کند دارد و بیشتر مفصل مچ دست، لگن و زانو را درگیر می‌کند. درد مفصل ناشی از آرتروز به دلیل تجزیه غضروف است. غضروف یک بافت همبند است که ساختاری منطعف و در عین حال مستحکم دارد.
- آرتریت روماتوئید بیشتر از مردان، به سراغ زنان می‌رود و می‌تواند در طول زمان باعث تغییر شکل مفاصل شده و آنها را تضعیف کند. این بیماری با درد، التهاب و تجمع مایع در مفصل همراه است. در آرتریت روماتوئید سیستم ایمنی بدن به غشایی که مفاصل را می‌پوشاند حمله می‌کند.
تاثیر قرص کلاژن روی آرتروز
محققان سالهاست که در حال بررسی تاثیر کلاژن روی بیماری آرتروز هستند اما بعضی از یافته‌ها در این زمینه با هم متناقض هستند. دانشمندان بر این باورند که کلاژن ممکن است با تحریک بدن برای تولید موادی که با التهاب مقابله می‌کنند در تسکین درد مفصل موثر باشد. اما این ادعا به طور کامل تائید نشده است. همچنین تصور می‌شود که ترکیبات موجود در کلاژن مانند کندرویتین و گلوکزامین در بازسازی غضروف‌ها نقش مهمی دارند.
یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که قرص یا مکمل‌های کلاژن درد، سفتی و تورم مفاصل را بهبود می‌بخشند. اما به این مورد اشاره داشت که قرص کلاژن جایگزینی برای داروهای اثربخش در تسکین درد مفاصل نخواهد بود و به مرور اثر خواهد گذاشت.
بعضی از تحقیقات نیز تاثیر مصرف پودر کلاژن روی درد مفصل را تائید نمی‌کنند. بنابراین پژوهش‌های بیشتری در این زمینه باید صورت گیرد.
دیگر دلایل درد مفصل چیست؟
از دیگر علل درد مفصل موارد زیر را می‌توان نام برد:
- بوریست
- لوپوس
- نقرس
- برخی بیماری‌های عفونی مانند اوریون، آنفولانزا و هپاتیت
- نرمی کشکک زانو
- جراحت یا آسیب
- التهاب تاندون‌ها
- عفونت استخوان یا مفاصل
- استفاده بیش از حد از مفصل
- سرطان
- پوکی استخوان
- فیبرومیالژیا
- راشیتسیم
- سارکوئیدوز
تاکنون از قرص مفصل ساز برای کمک به بهبود سلامت مفاصل خود استفاده کرده‌اید؟
علائم درد مفاصل چیست؟
از علائم درد مفصل به جز همان درد که نشانه نخستین است، به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- تورم در ناحیه اطراف مفصل
- قرمزی، حساس شدن یا داغ شدن موضع مورد نظر
اگر درد مفصل به مدت 3 روز یا بیشتر ادامه یابد، شما علت را ندانید و تب هم داشته باشید (بدون علائم سرماخوردگی) حتما باید در اسرع وقت به یک پزشک متخصص یا ارتوپد مراجعه کنید. در بعضی موارد نیز مورد اورژانسی است و باید با اورژانس تماس بگیرید. مثل: آسیب جدی به مفصل مثلا بر اثر تصادف، تورم مفصل به طور ناگهانی، بی حرکت شدن کامل مفصل و درد بسیار شدید در ناحیه مفصل.
درمان خانگی درد مفصل
متاسفانه در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای درد مفصل بر اثر آرتروز یا آرتریت روماتوئید وجود ندارد که به طور کامل درد و ناراحتی را از بین ببرد و بدون بازگشت باشد. اما برای کنترل درد راه‌هایی پیشنهاد می‌شود:
- استفاده از مسکن و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی جهت کاهش درد مفصل ، تورم و التهاب.
- ورزش، داشتن برنامه تناسب اندام و فعال بودن از لحاظ بدنی.
- انجام حرکات کششی قبل از ورزش به منظور داشتن دامنه حرکتی مناسب در مفاصل.
- در حالت ایده‌آل نگه داشتن وزن بدن به منظور کاهش فشار روی مفاصل.
- ماساژ، حمام آب گرم، حرکات کششی مکرر و داشتن استراحت کافی.
درمان درد مفاصل
واضح است که درمان درد مفصل با توجه به علت آن باید صورت پذیرد. در برخی موارد لازم است تا پزشک جهت بررسی‌های بیشتر مایع انباشته شده در ناحیه مفصل را بیرون بکشد. معمولا یکی از درمان‌های زیر برای درد مفصل توسط پزشک توصیه می‌شود:
- تغییر در سبک زندگی و مصرف داروهایی باعث بهبود آرتریت روماتوئید می‌شوند.
- در آرتریت روماتوئید ابتدا باید التهاب برطرف شود و بعد درمان‌های پزشکی صورت گیرد.
- در مواردی که درمان دارویی پاسخ ندهد، جراحی برای تعویض مفصل توصیه می‌شود.
- درد مفصل اگر در نتیجه آسیب یا عفونت باشد، برای درمان باید به پزشک مراجعه شود. درمان هر یک از اینها ممکن است متفاوت باشد.
برای درد مفصل چه بخوریم؟
این مواد غذایی می‌توانند به کاهش درد مفاصل کمک کنند:
- ماهی‌های چرب سرشار از امگا 3
- دانه‌ها و مغزهایی مانند گردو، بادام و دانه چیا
- سبزیجات چلیپایی
- روغن زیتون
- عدس و دیگر حبوبات
- سیر و سبزیجات ریشه‌ای
- غلات کامل
- آب گوشت
- شکلات تلخ
علت درد مفاصل در زنان چیست؟
خانم‌ها و آقایان از لحاظ ساختار اسکلت و عضلات تفاوت‌های زیادی با هم دارند. تاندون‌ها و رباط‌های زنان نسبت به مردان خاصیت کشسانی بیشتری دارد. به همین دلیل زنان در معرض آسیب بیشتری قرار می‌گیرند و بیشتر دچار درد مفصل می‌شوند. از طرف دیگر استخوان لگن خانم‌ها پهن‌تر از زانوهایشان است و بیش از مردان درد زانو را تجربه می‌کنند. عمده‌ترین دلایل درد مفاصل در زنان به شرح زیر است:
- یائسگی و کاهش هورمون‌های زنانه در بدن
- چاقی و کم‌تحرکی
- عوامل ژنتیکی
- آرتروز
- پوکی استخوان
- شکستگی استخوان
- التهاب تاندون‌ها
- روماتیسم مفصلی
علت درد مفاصل در جوانان چیست؟
به طور کلی انتظار می‌رود که درد مفصل برای جوانان و افراد کم سن و سال کمتر از افراد مسن اتفاق بیفتد. اما متاسفانه روز به روز شاهد هستیم که آمار درد مفاصل در جوانان رو به افزایش است. مهم‌ترین دلایل این مشکل عبارتند از:
- استئوآرتریت به دلایل ژنتیکی، چاقی و انجام حرکات تکرار شونده
- آرتروز التهابی
- آرتروز واکنشی (به دلیل عفونت‌هایی مثل اوریون، هپاتیت، سرخک و تب روماتیسمی)
درد مفاصل و سرطان چه ارتباطی با هم دارند؟
انواع خاصی از سرطان بیش از بقیه باعث درد مفصل می‌شوند. مانند سرطان استخوان. بعضی دیگر از سرطان‌های دیگر مثل سرطان ریه، سرطان سینه، پروستات و مولتیپل میلوما بیش از بقیه به استخوان‌ها گسترش می‌یابند و درد مفصل را به دنبال دارند.
درد مفصل در خواب نشانه چیست؟
ماندن در وضعیتی نامناسب در هنگام خواب، از مهم‌ترین دلایل درد مفاصل در خواب است. تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که خواب باکیفیت ندارند بیش از بقیه دچار درد مفصل در خواب می‌شوند. ترس و اضطراب نیز می‌تواند عاملی برای درد مفاصل و استخوان‌ها باشد. داشتن رژیم غذایی سالم تاثیر قابل توجهی در جلوگیری از درد مفاصل دارد.
گفتار آخر
درد مفصل در هر یک از قسمت‌های بدن که مفصل وجود داشته باشد می‌تواند دیده شود. درمان درد مفاصل با توجه به علت بروز آن باید صورت گیرد. آرتریت مهم‌ترین علت درد و ناراحتی مفاصل به شمار می‌آید. سارکوئیدوز ، بوریست، لوپوس، فیبرومیالژیا، پوکی استخوان و عفونت استخوان از دیگر دلایل درد مفاصل می‌توانند باشند.
