بیماری بهجت اختلالی است كه چندين دستگاه بدن رو به خودش درگیر میکنه و جز بيماری های روماتولوژيک طبقه بندی میشه. بیماری Behcet یک بیماری نادر به حساب میاد که باعث آسیب به رگ های خونی شما می شه که می تونه منجر به زخم های دهان، بثورات و سایر علائم شه و شدت بیماری از فردی به فرد دیگه متفاوته.
این بیماری یک بیماری مزمنه. علائم ممکنه به طور موقت به بهبودی رسیده باشن، اما دوباره برگشته و بروز پیدا کنه. این علائم رو می شه با تغییرات دارو و تغییر در سبک زندگی مدیریت کرد. با ما در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مبت سبز همراه باشید.
دلیل نامگذاری
بیماری Behcet به دلیل اسم دکتر Hulusi Behcet، که یک متخصص پوست در ترکیه در سال 1937 بوده نامگذاری شده. وی این بیماری رو به سه نوع زخم های دهانی، زخم های تناسلی و التهاب چشم توصیف کرده بود. اگر چه این بیماری در سراسر جهان شناخته شده است اما در کشورهای شرق مدیترانه، خاورمیانه و آسیای شرقی که در مسیر جاده باستانی ابریشم هستن، شایعتره از این رو این بیماری به عنوان جاده ابریشم هم شناخته میشه.
سندروم یا بیماری؟
سندرم مجموعه‌ای از شاخصه های بالینی است که می تونه یک اختلال باشه یا نباشه و ممکنه نشون دهنده چندین اختلال مشابه باشه. از اونجایی که میزان بروز سندرم بهجت و تظاهرات گوناگون اون در کشورهای مختلف، تفاوت هایی وجود داره و بخاطر اینکه ما هنوز علت دقیق اون رو نمی دونیم بعضی از پزشکان ترجیح میدن از اصطلاح سندرم برای اینن مشکل استفاده کنن.
علائم
اولین علامت بیماری بهجت در داخل دهان هست که زخم هایی شبیه به آفت بروز میکنه. زخم ها معمولا طی چند هفته خوب میشن. تا حدودی کمتر از زخم های دهان، زخم های تناسلی به وجود میان.
اين بيماری اغلب در افراد جوان بروز میکنه و مردان و زنان به يک نسبت درگير اون میشن. بیماری Behcet همچنین ممکن است روی چشم شما تأثیر بذاره.
زخم های دهانی
معمولا زخم های دردناک در دهان علامت اولیه بیماری بهجت شناخته میشه. این بیماری می تونه باعث یک زخم منفرد برای بروز یا بیش از یک زخم باشه. زخم های دهانی ایجاد شده توسط بیماری بهجت می تونه به صورت زیر باشه:
- دردناک
- کم عمق یا عمیق
- گرد یا بیضی شکل
- سفید یا زرد با هاله قرمز در اطراف زخم
- 1 تا 20 میلی متر
زخم های پوستی
افرادی که بیماری بهجت دارن، ممکنه دچار مشکلات پوستی به نام اریتم ندوزوم بشن. این واکنش التهابی پوست موجب قرمزی پوست شده و جوش هایی رو ایجاد میکنه که این زخم ها ممکنه شبیه به جوش های چرکی یا کبودی باشن. زخم های دیگه ای که همراه با بیماری بهجت رخ میدن شامل جوش های آکنه شکل، شبه فولیکولیت و ضایعات پاپولوپوستولار هستن.
زخم های تناسلی
زخم های تناسلی از دیگر علایم بیماری بهجت هستن. در زنان و دختران ممکنه این زخم ها در واژن مشاهده بشن. مردان و پسرها هم ممکنه با زخم بر روی پوست بیضه ها، آلت تناسلی و تورم در بیضه ها مواجه بشن. زخم ها و التهابات ممکنه در اطراف مقعد و کشاله ران هم مشاهده بشه. زخم تناسلی در این بیماری معمولا فاقد درده و پس از بهبودی آثار اون بر روی پوست باقی می مونه.
زخم های دهانی و تناسلی در سندرم بهجت به دلیل ویروس تبخال به وجود نمیاد و از طریق روابط جنسی قابل انتقال نیست پس نمی شه این بیماری رو از شخص دیگه ای بگیرید.
التهاب چشم
التهاب چشم یکی از بارزترین علائم بیماری بهجت هست. التهاب چشم ممکنه در جلو و یا پشت چشم باشه. این التهاب باید در سریع ترین زمان ممکن درمان شه چراکه ممکنه باعث از دست دادن بینایی بشه.
- احساس مشاهده جسم شناور (لکه ای به صورت معلق در هوا مقابل میدان دید شما ظاهر می شه)
- تیرگی یا افت بینایی و درد و قرمزی در چشم
التهاب مفاصل
در این بیماری یک یا چند مفصل ممکنه تحت تاثیر التهاب مفصلی مربوط به بیماری بهجت قرار بگیره. درد، تورم و گرفتگی معمولا در طی یک دوره چند هفته ای از بین میره. مفاصلی که معمولا تحت تاثیر قرار می گیرن شامل گردن، زانو، مچ دست و آرنج میشن.
دلیل ایجاد این بیماری
علائم بیماری Behcet همگی مربوط به التهاب رگ های خونی شما میشه. پزشکان هنوز کاملا درک نکردن که چه چیزی سبب التهاب می شه. ممکنه که شما یک اختلال سیستم ایمنی رو که بر روی شریان ها و رگ های شما تاثیرگذار باشه رو به ارث برده باشید.
عوامل خطر
علل بیماری Behcet شناخته شده نیست، بنابراین تعیین اینکه افرادی که بیشترین خطر رو دارن، دشواره. افرادی که یک نوع بیماری خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس دارن، در معرض خطر ابتلا به سایر بیماری های خود ایمنی هم هستن. این به این معنی هست که اگه شما بیماری دیگه از شاخه بیماری های خود ایمنی داشته باشید، ممکنه در معرض خطر ابتلا به بیماری Behcet باشید.
راه تشخیص چیست؟
از اونجایی که تست خاصی برای تشخیص بیماری بهجت وجود نداره، پزشکان باید همه بیماری های دیگه رو رد کنن تا این بیماری مشخص بشه. معیارهای بالینی برای تشخیص بیماری بهجت نیازمند علائم مشخصی برای تشخیص وجود این بیماری به شمار میره.
تشخیص بیماری نیازمند مواد زیره
- وجود زخم های دهانی تکرار شونده حداقل سه بار در سال
علاوه بر مورد بالا، حداقل 2 شاخصه بالینی زیر هم باید دیده بشه:
- زخم های تناسلی تکرار شونده
- زخم های پوستی در بزرگسالانی که در حال مصرف کورتیکواستروئید هستن
- مثبت بودن تست پاترژی در طی 24 ساعت
در تست پاترژی، پزشک یک سوزن کوچک تمیز درون ساعد فرو می کنن. نتیجه مثبت یک یک تاول کوچک قرمز در یک روز پس از اینکه سوزن فرو رفته، ایجاد میشه.
آيا درمانی برای سندروم بهجت وجود داره؟
داروهای مختلفی در درمان بيماران مبتلا به بهجت مورد استفاده قرار می گیره. در مواردی كه بيماری خفيف و محدود به آفت های دهانی يا تناسلی باشه، از درمان هاه موضعی استفاده می شه. داروهای كورتونی موضعی اين درمان ها رو شامل میشن.
اما در مواردی كه بيماری کمی شديدتر باشه درمان های خوراكی و تزريقی هم مورد استفاده قرار می گیره. در این بیماری داروهای مختلفی مثل تاليدوميد، آسپرين، كلشی سين، پردنيزولون، آزاتيوپرين و اينترفرون بسته به مورد و بسته به اينكه چه مشكلی برای بيمار ايجاد شده باشه، استفاده میشه. ديده شده كه شروع زودرس آزاتيوپرين در كنترل دراز مدت بيماری بهجت تاثيرات خوبی داشته.
