تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، انواع سرطان‌ها و دیگر بیماری‌ها شود. براساس تحقیقات جدید آلودگی هوا نه تنها باعث بیماری‌های تنفسی و آسم می‌شود، بلکه می‌تواند خطر ابتلاء افراد به بیماری‌های قلبی و عروقی و انواع سرطان‌ها را افزایش دهد. کاهش توان سیستم ایمنی بدن جزء تاثیرات آنی و سریع آلودگی هوا بوده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی وانواع سرطان‌ها جزو تاثیرات بلند مدت و طولانی آلودگی هوا بر بدن است.
تاثیر آلودگی هوا بر کودکان آسم و برونشیت و بر زنان باردار سقط جنین است. از عوارض آنی و لحظه‌ای آلودگی هوا می‌تواند عطسه، سرفه، آبریزش بینی، گلودرد، خلط و تنگی نفس باشد. از اولین اقدامات برای کاهش تاثیر آلودگی هوا بر بدن می‌توان به مصرف آب به میزان بالا اشاره کرد. همچنین متخصصان توصیه می‌کنند در روزهایی که هوا آلوده است افراد باید از ورزش در پارک‌ها و فضای آزاد پرهیز کنند و مصرف میوه‌جات و سبزیجات تازه را افزایش دهند. در صورت لزوم از قرص تقویت سیستم ایمنی بدن نیز می‌توان استفاده کرد.
تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی کودکان
تحقیقات نشان می‌دهد کودکانی که حتی برای یک روز در معرض آلودگی هوا قرار داشته‌اند، در بزرگسالی ممکن است در معرض ریسک بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی و دیگر بیماری‌ها باشند. آلودگی هوا تنظیم ژن را طوری به هم می‌زند که تاثیر دراز مدت بر سلامتی بدن بر جای گذارد. آلودگی هوا باعث می‌شود کودکان در بزرگسالی در معرض فشار خون بالا قرار بگیرند و در پی آن دچار مشکلات بیشتری از لحاظ سلامتی شوند. همچنین قرار داشتن در معرض آلودگی هوا سلول‌های مونوسیت را افزایش می‌دهد. در این صورت احتمال بروز بیماری‌های قلبی بیشتر خواهد شد.
تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر آلودگی هوا
در ادامه برای کاهش تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی راهکارهای تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره می‌شود:
واکسن بزنید
بهترین حالتی که سیستم ایمنی بدن می‌تواند در برابر بیماری‌ها از خود محافظت کند، واکسن زدن است. سیستم ایمنی بدن شما هوشمند است، اما واکسن‌ها آن را آموزش می‌دهند تا حتی باهوش‌تر باشد. در واقع واکسن‌ها به سیستم ایمنی کمک می‌کنند تا یاد بگیرد چگونه برخی ویروس‌های بیماری‌زا را تشخیص داده و با آنها مبارزه کند. همیشه به موقع واکسن‌های خود را بزنید. واکسن آنفولانزا برای گروه خاصی از افراد مثل افراد مسن بیشتر توصیه می‌شود. در مورد واکسن کرونا نیز گوش‌به‌زنگ باشید تا دوزهای مختلف آن را به موقع تزریق نمایید.
رژیم غذایی سالم را مصرف کنید
مانند بسیاری از چیزهایی که در بدن شما وجود دارد، یک رژیم غذایی سالم کلید یک سیستم ایمنی قوی است. این بدان معناست که مطمئن شوید که مقدار زیادی سبزیجات، میوه‌جات، حبوبات، غلات کامل، پروتئین بدون چربی و چربی‌های سالم مصرف می‌کنید. علاوه بر تامین انرژی مورد نیاز سیستم ایمنی بدن، یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به شما کمک کند که مقادیر کافی از ریزمغذی‌هایی را که در حفظ سیستم ایمنی شما نقش دارند، دریافت کنید، از جمله:
- ویتامین B6 موجود در مرغ، سالمون، ماهی تن، موز، سبزیجات سبز و سیب زمینی (با پوست).
- vitamin c موجود در مرکبات از جمله پرتقال و توت فرنگی و همچنین گوجه فرنگی، بروکلی و اسفناج. در صورت کمبود ویتامین سی از قرص ویتامین سی حتما استفاده کنید.
- ویتامین E موجود در بادام، روغن آفتابگردان، تخمه آفتابگردان، کره بادام زمینی و اسفناج.
از آنجایی که متخصصان بر این باورند که بدن شما ویتامین‌ها را به‌جای مکمل‌ها از منابع غذایی به‌طور موثرتری جذب می‌کند، بهترین راه برای حمایت از سیستم ایمنی بدن، داشتن یک رژیم غذایی متعادل است.
سلامت روده ممکن است کلیدی باشد
اکنون پزشکان بر این باورند که تا 80 درصد از سیستم ایمنی بدن شما بستگی به عملکرد روده‌تان دارد. یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای غنی از غذاهای کامل و فرآوری نشده و آنتی اکسیدان‌ها ممکن است اثر محافظتی داشته باشد. این نوع رژیم غذایی می‌تواند التهاب را کاهش دهد و باکتری‌های خوب روده را تشویق کند که به ایجاد یک سیستم ایمنی قوی کمک نمایند. روی مصرف سبزیجات غنی از فیبر، میوه‌ها، حبوبات، غلات کامل و چربی‌های سالم تمرکز کنید. غذاهای تخمیر شده مانند کیمچی، کلم ترش، میسو و ماست یا کفیر نیز مفید هستند.
سعی کنید با کبد خود مهربان باشید. این عضو مسئول فیلتر کردن خون، تجزیه چربی‌ها و حذف کلسترول و سموم اضافی است. کلم پیچ، کلم بروکلی و کلم می‌توانند به افزایش توانایی کبد در سم زدایی طبیعی بدن کمک کنند.
دست‌های خود را مرتب بشویید
این تمرینی است که باید تا آخر عمر ادامه دهیم. شستن دست‌ها یکی از موثرترین راه‌ها برای جلوگیری از انتشار میکروب‌ها است. برای شستن دست‌های خود حداقل 20 ثانیه زمان بگذارید.
به طور منظم ورزش کنید
فعالیت بدنی فقط برای ساختن عضلات و کمک به کاهش استرس نیست، بلکه بخش مهمی از سالم بودن و حمایت از سیستم ایمنی سالم است. یکی از دلایلی که ورزش می‌تواند عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشد، به تقویت گردش خون کلی بدن مرتبط است. به این ترتیب سیستم ایمنی می‌تواند مقاومت بیشتری در برابر عوامل بیماری‌زا از خود نشان دهد. در واقع، مطالعات نشان داده‌اند که انجام هر روز 30 دقیقه ورزش متوسط تا شدید به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک می‌کند. این بدان معناست که تمرکز بر فعال ماندن و ورزش منظم مهم است. با ورزش می‌توانید تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی را کاهش دهید.
آبرسانی به بدن را فراموش نکنید
گفتیم که تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی صحت دارد اما می‌توانیم با آن مبارزه کنیم. آب نقش‌های مهمی در بدن شما ایفا می‌کند، از جمله حمایت از سیستم ایمنی بدن. مایعی در سیستم گردش خون شما به نام لنف وجود دارد که عمدتا از آب تشکیل شده و سلول‌های ایمنی مهم مبارزه کننده با عفونت را در همه جای بدن حمل می‌کند. کم آبی حرکت لنف را کند می‌کند و گاهی اوقات منجر به اختلال در سیستم ایمنی بدن می‌شود.
حتی اگر ورزش نمی‌کنید یا عرق نمی‌کنید، دائما از طریق تنفس و همچنین از طریق ادرار و مدفوع، آب بدن خود را از دست می‌دهید. برای کمک به حمایت از سیستم ایمنی خود، مطمئن شوید که آبی را که از دست می‌دهید با آبی که می‌توانید استفاده کنید جایگزین می‌شود.
به اندازه کافی بخوابید
خواب مطمئنا یک فرآیند فعال به نظر نمی‌رسد اما وقتی بیدار نیستید، چیزهای مهم زیادی در بدن شما اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال، مولکول‌های مهم مبارزه کننده با عفونت هنگام خواب ایجاد می‌شوند. مطالعات نشان داده است افرادی که خواب با کیفیت و کافی ندارند، پس از قرار گرفتن در معرض ویروس‌ها، مانند ویروس‌هایی که باعث سرماخوردگی می‌شوند، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری هستند. برای اینکه به سیستم ایمنی خود بهترین فرصت را برای مبارزه با عفونت و بیماری دهید، مهم است که بدانید هر شب چقدر باید بخوابید و همچنین با اقداماتی که در صورت داشتن مشکلات خواب باید بدانید، آشنا شوید.
استرس را به حداقل برسانید
وقتی استرس‌های مکرر و طولانی مدت دارید، بدن به استرس پاسخ می‌دهد تا بتوانید با آن کنار بیایید. پاسخی که بدن در صورت داشتن استرس از خود نشان می‌دهد، تضعیف سیستم ایمنی را به دنبال دارد. یعنی احتمال عفونت و بیماری بیشتر خواهد شد. عوامل استرس در افراد مختلف و نحوه درمان نیز متفاوت است. با توجه به تاثیر منفی‌ای که استرس بر سیستم ایمنی می‌گذارد، حتما راه مبارزه با آن را یاد بگیرید. گاهی یوگا، ورزش و مدیتیشن می‌تواند چاره‌ساز باشد. اما گاهی نیز حتما باید زیر نظر پزشک دارو مصرف شود.
برای مبارزه با تاثیر آلودگی هوا بر سیستم ایمنی ویتامین مصرف کنید
ویتامین C با حمایت از عملکرد سلولی و محافظت در برابر استرس اکسیداتیو محیطی (رادیکال‌های آزاد و آلاینده‌ها) به سیستم ایمنی کمک می‌کند. بهترین راه برای دریافت ویتامین C استفاده از منابع طبیعی مثل پرتقال، توت فرنگی، اسفناج، کیوی و گریپ فروت است. ویتامین D می‌تواند پاسخ ایمنی شما را تقویت کند و ممکن است از شما در برابر شرایط تنفسی محافظت کند. اغلب به ویتامین دی “ویتامین آفتاب” می‌گویند زیرا نور خورشید منبع ایده‌آل این ویتامین به حساب می‌آید. ویتامین‌های دیگری مثل ویتامین E نیز با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی در تقویت سیستم ایمنی بسیار موثر هستند. همچنین بسیاری از مواد معدنی مثل زینک نیز به ارتقاء سیستم دفاعی بدن کمک می‌کنند.
مثبت بیندیشید
حتی به صورت مصنوعی بخندید چرا که ذهن شما آن را باور می‌کند و وضعیت روانی شما واقعا بر سلامت جسمانی شما تاثیر می‌گذارد. کارشناسان و محققان دریافتند که افراد مثبت اندیش کمتر از افراد “منفی” اندیش دچار حمله قلبی می‌شوند. مطالعه‌ای در دانشگاه کانزاس نشان داد که لبخند زدن – حتی اگر مجبور باشید مصنوعی بخندید – فشار خون را در موقعیت‌های استرس‌زا کاهش می‌دهد. احساسات منفی می‌تواند پاسخ ایمنی را تضعیف کند. بنابراین دیدگاه خود را نسبت به زندگی دوباره ارزیابی کنید و قدردان باشید.
از دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید
استفاده از دستگاه تصفیه هوا باعث تقویت سیستم ایمنی نمی‌شود اما با تاثیر روی کاهش تاثیر آلاینده‌های محیطی بر سیستم بدن باعث حفظ سلامتی می‌شود. این دستگاه انواع مختلفی دارد و آلاینده‌ها، آلرژن‌ها و سموم را از محیط داخل منزل حذف یا خنثی می‌کند. معمولا میزان آلودگی محیط را با استفاده از این دستگاه‌ها به خوبی می‌توانید چک کنید. اگر قصد دارید برای خرید دستگاه تصفیه هوا اقدام کنید، بهتر است نوعی را انتخاب نمایید که دارای فیلتر هپا باشد. فیلتر هپا می‌تواند ذرات بزرگتر از ۰,۳ میکرون را تا ۹۹% جذب کرده و محیط را پاکیزه کند. فیلترهای کربن اکتیو نیز برای تصفیه بو و آلاینده‌های شیمیایی کاربرد دارند و بسیار موثر عمل می‌کنند.
کلام آخر
آسم و برونشیت در کودکان و سقط جنین در بزرگسالان می‌تواند تاثیر آلودگی بر سیستم ایمنی بدن باشد. همچنین آلودگی هوا تاثیر بلند مدت بر سلامتی افراد بزرگسال دارد و منجر به بیماری‌های قلبی و عروقی و انواع سرطان‌ها می‌شود. بهترین راه برای غلبه بر آلودگی هوا تقویت سیستم ایمنی است که در این مقاله به 10 راهکار در این رابطه اشاره شد.
