علاقه به مصرف مکملهای غذایی برای تقویت سیستم ایمنی به خصوص بعد از ظهور کووید-19 افزایش پیدا کرده است. سیستم ایمنی از بدن در برابر پاتوژنهای بیماری زا دفاع میکند و از پاسخهای ذاتی که اولین خط دفاعی هستند، و پاسخهای اکتسابی که بعدا درگیر میشوند، تشکیل شده است.
سیستم ایمنی چیست؟
سیستم ایمنی ذاتی شامل موانع فیزیکی مانند پوست و اپیتلیوم روده است که به جلوگیری از ورود پاتوژن کمک میکند. همچنین شامل لکوسیتها (گلبولهای سفید خون) مانند نوتروفیلها، ماکروفاژها و سلولهای کشنده طبیعی است که سعی در یافتن و حذف پاتوژنهای طبیعی دارند. با این حال، این اجزا غیر اختصاصی هستند و برخلاف سیستم ایمنی اکتسابی، پاتوژنهای خاصی را تشخیص نمیدهند.
سیستم ایمنی اکتسابی شامل لنفوسیتهای T و لنفوسیتهای B است که آنتی بادیها (ایمنی هومورال) را ترشح میکنند. پاسخ اکتسابی چند روز یا چند هفته طول میکشد تا ایجاد شود، اما حافظه ایمونولوژیک ایجاد میکند. در نتیجه، مواجهه بعدی با همان پاتوژن، منجر به پاسخ ایمنی سریع و شدید میشود. واکسیناسیون سیستم ایمنی اکتسابی را تحریک میکند و از بدن در برابر مواجهههای بعدی محافظت میکند.
پاسخ ایمنی بدن به عوامل بیماری زا میتواند منجر به التهاب، تورم، قرمزی، درد، گرما و از دست دادن احتمالی عملکرد بافت شود. التهاب به از بین بردن پاتوژن و فرآیند بهبود کمک میکند.
مصرف مقادیر کافی از ویتامینها و مواد معدنی برای عملکرد سیستم ایمنی مهم است. کمبود این ریزمغذیها سیستم ایمنی را تضعیف میکند و میتواند حساسیت به عفونتها را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: چه غذایی بخوریم تا سیستم ایمنی بدن تقویت شود؟
ویتامین A و تقویت سیستم ایمنی
بسیاری از مواد غذایی حاوی ویتامین A هستند که یک ماده مغذی ضروری است. دو منبع ویتامین آ در رژیم غذایی موجود است: ویتامین A پیش ساخته (رتینول و رتینیل استرها) و کاروتنوئیدهای ویتامین A (بتا کاروتن، آلفا کاروتن و بتاکریپتوکسانتین). ویتامین A پیش ساخته در منابع غذایی حیوانی از جمله لبنیات، تخم مرغ، ماهی و گوشت وجود دارد. کاروتنوئیدهای ویتامین A در منابع گیاهی از جمله سبزیجات برگ سبز، سبزیجات زرد و نارنجی، گوجه فرنگی، میوهها و بعضی روغنهای گیاهی وجود دارد.
ویتامین A نقش مهمی در بینایی و رشد دارد. همچنین برای تشکیل و نگهداری بافت اپیتلیال و تمایز، بلوغ و عملکرد ماکروفاژها و سایر سلولهای سیستم ایمنی ذاتی ضروری است. تاثیر ویتامین A بر ایمنی اکتسابی کمتر مشخص است اما در بلوغ نوعی از سلولهای T، عملکرد سلولهای B و تنظیم سیتوکینهای التهابی نقش دارد.
کمبود ویتامین ویتامین آ با افزایش حساسیت به عفونتها، تغییر پاسخهای ایمنی و اختلال در توانایی بافت اپیتلیال برای عمل به عنوان مانعی در برابر عوامل بیماری زا همراه است. کمبود ویتامین A در بسیاری از کشورها با درآمد کم و متوسط رایج است و یکی از دلایل اصلی نابینایی قابل پیشگیری در کودکان است. همچنین کمبود این ویتامین با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای تنفسی، اسهال و سرخک مرتبط است. به همین دلیل، سازمان جهانی بهداشت، مکمل یاری با ویتامین آ را برای کودکان زیر 5 سال در جمعیتهایی با خطر بالای کمبود ویتامین A توصیه میکند.
مقدار توصیه شده رژیم غذایی برای ویتامین A، روزانه 300 تا 1200 میکروگرم RAE برای نوزادان و کودکان و 700 تا 1300 میکروگرم RAE برای بزرگسالان، از جمله زنان باردار و شیرده است. با خرید قرص ویتامین A میتوانید به دریافت کافی این ویتامین کمک کنید.
سخن پایانی
مصرف کافی ویتامینها مواد معدنی یکی از راههای تقویت سیستم ایمنی است. شما میتوانید از منابع غذایی و مکملها برای تامین نیاز روزانه به این ریزمغذیها کمک بگیرید. ویتامین A یکی از این ریزمغذیها است که در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز با آن آشنا شدیم و تاثیر این ویتامین را در تقویت سیستم ایمنی بررسی کردیم. پیروی از یک رژیم غذایی غنی از میوهها و سبزیجات تازه، لبنیات، گوشت و ماهی به تامین نیاز روزانه به ویتامین A کمک میکند.