افسردگی و اضطراب از شایع‌ترین اختلالات روانی در دنیای امروز هستند که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از آن‌ها رنج می‌برند. این اختلالات نه تنها بر کیفیت زندگی فردی و اجتماعی افراد تأثیر منفی می‌گذارند، بلکه می‌توانند منجر به مشکلات جسمی و روانی جدی‌تری شوند. با وجود تعدد داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب موجود در بازار، بسیاری از افراد به دنبال درمان‌های طبیعی و مکمل‌های گیاهی برای مدیریت این اختلالات هستند. یکی از این درمان‌های طبیعی، قرص پرفوران است که از عصاره گیاه علف چای تهیه می‌شود.
اشکال دارویی قرص پرفوران
- قرص روکشدار در بسته‌های ۳۰ عددی
موارد مصرف قرص پرفوران
قرص پرفوران که از عصاره‌ی گیاه علف چای (Hypericum perforatum) تهیه شده است، به عنوان یک مکمل گیاهی و داروی طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علف چای یا هایپریکوم گیاهی است که به خاطر خواص ضدافسردگی و ضد اضطراب خود شناخته شده است. ترکیبات فعال اصلی این گیاه شامل هایپرفورین و هایپریسین هستند که اثرات مثبت بر سیستم عصبی مرکزی دارند.
قرص پرفوران برای افسردگی
مطالعات نشان داده‌اند که پرفوران می‌تواند به طور موثری به درمان افسردگی خفیف تا متوسط کمک کند. مکانیسم اثر دقیق پرفوران هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما به نظر می‌رسد که این دارو با افزایش سطح سروتونین در مغز عمل می‌کند. سروتونین یک انتقال دهنده عصبی است که نقش مهمی در تنظیم خلق و خو دارد. پرفوران همچنین ممکن است اثرات ضد التهابی داشته باشد که می‌تواند به بهبود علائم افسردگی کمک کند.
قرص پرفوران برای کودکان
مصرف قرص پرفوران (حاوی عصاره گیاه علف چای) برای کودکان نیازمند ملاحظات ویژه‌ای است. در حالی که علف چای برای بزرگسالان به عنوان یک مکمل طبیعی جهت درمان افسردگی خفیف تا متوسط و اضطراب استفاده می‌شود، استفاده از آن در کودکان به دلیل عدم وجود تحقیقات کافی در مورد ایمنی و اثربخشی آن نیاز به دقت بیشتری دارد. قبل از دادن هر گونه مکمل یا داروی گیاهی به کودکان، مشورت با پزشک ضروری است. پزشک می‌تواند بر اساس وضعیت سلامتی کودک و سایر داروهایی که ممکن است مصرف کند، تصمیم‌گیری کند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر قرص پرفوران
هایپرفورین یکی از ترکیبات فعال در علف چای است که به نظر می‌رسد مهار بازجذب نوروترانسمیترهایی مانند سروتونین، نوراپی‌نفرین و دوپامین را در سیناپس‌های عصبی انجام می‌دهد. این عمل مشابه با داروهای ضد افسردگی کلاسیک مانند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) است. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که علف چای ممکن است تأثیری بر سیستم گابا داشته باشد که نقش مهمی در تنظیم اضطراب و استرس دارد.
علف چای دارای خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی است که می‌تواند در بهبود وضعیت روحی و کاهش علائم افسردگی و اضطراب مؤثر باشد. برخی تحقیقات پیشنهاد می‌دهند که علف چای می‌تواند بر گیرنده‌های NMDA (نوعی گیرنده گلوتامات) تأثیر بگذارد که می‌تواند در تنظیم حالت روحی و کاهش علائم افسردگی نقش داشته باشد.
اثرات و مزایای قرص پرفوران
- اثر ضد افسردگی: هایپرفورین به عنوان یکی از ترکیبات فعال اصلی، بازجذب این نوروترانسمیترها را مهار می‌کند و سطح آن‌ها را در سیناپس‌ها افزایش می‌دهد که می‌تواند منجر به بهبود حالت روحی و کاهش علائم افسردگی شود. به علاوه، برخی تحقیقات نشان می‌دهند که این گیاه می‌تواند بر گیرنده‌های NMDA تأثیر بگذارد که در تنظیم حالت روحی نقش دارند.
- اثر ضد اضطراب: علف چای ممکن است اثرات آرام‌بخشی داشته باشد و بر سیستم گیرنده‌های گابا تأثیر بگذارد که نقش مهمی در کاهش اضطراب دارد.
- اثر ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی: ترکیبات فعال موجود در علف چای دارای خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی هستند که می‌تواند به کاهش التهابات و استرس اکسیداتیو در بدن کمک کند.
- اثر ضد میکروبی و نورولوژیک: علف چای دارای خواص ضد میکروبی است که می‌تواند در درمان برخی از عفونت‌های باکتریایی و ویروسی مؤثر باشد. همچنین، علف چای می‌تواند در بهبود عملکرد عصبی و کاهش علائم بیماری‌های عصبی مانند بیماری پارکینسون و آلزایمر نقش داشته باشد.
نحوه مصرف قرص پرفوران
- قبل از مصرف قرص پرفوران، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. نحوه مصرف قرص پرفوران (حاوی عصاره گیاه علف چای) به شدت وابسته به توصیه‌های پزشک و دستورالعمل‌های موجود در بسته‌بندی دارو است.
- دوز معمول برای بزرگسالان معمولاً یک تا سه قرص در روز است، که بهتر است همراه با غذا و یک لیوان آب مصرف شود. دقیق‌ترین دوز مصرفی باید توسط پزشک تعیین شود و ممکن است بسته به شرایط فردی متفاوت باشد.
- بهتر است قرص پرفوران همراه با غذا مصرف شود تا از هر گونه ناراحتی معده جلوگیری شود. مصرف قرص با یک لیوان آب کافی به جذب بهتر دارو و جلوگیری از هر گونه تحریک گوارشی کمک می‌کند.
- معمولا برای مشاهده تأثیرات مثبت دارو، مصرف آن باید حداقل چند هفته ادامه یابد. تغییرات حالت روحی معمولا بعد از 4 تا 6 هفته ظاهر می‌شود. دوره درمان و مدت زمان مصرف توسط پزشک تعیین می‌شود و باید به طور کامل رعایت شود.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص پرفوران، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله آب مروارید چشم، بیماری کبد، تعداد گلبول‌های سفید خون پایین (از جمله سابقه کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون ناشی از داروها)، اختلال تشنج، مشکلات تیروئید، انسداد معده یا روده (مانند یبوست شدید، انسداد روده)، سابقه شخصی یا خانوادگی دیابت و… با پزشک مشورت کنید. در ادامه به برخی موارد احتیاط قرص پرفوران خواهیم پرداخت؛
- علف چای می‌تواند حساسیت به نور خورشید را افزایش دهد، که ممکن است منجر به آفتاب‌سوختگی یا تحریک پوست شود. توصیه می‌شود در هنگام مصرف این دارو از کرم‌های ضد آفتاب و لباس‌های محافظ استفاده کنید و از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید خودداری کنید.
- ایمنی علف چای در دوران بارداری و شیردهی به طور کامل اثبات نشده است. بنابراین، مصرف آن در این دوران باید تنها تحت نظر پزشک انجام شود.
- افراد با تاریخچه بیماری‌های روانی، به ویژه افسردگی‌های شدید یا اختلالات دوقطبی، باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند، زیرا ممکن است علائم بیماری را تشدید کند.
- قرص پرفوران (علف چای) ممکن است با بی‌حس‌کننده‌ها و داروهای مورد استفاده در جراحی تداخل داشته باشد. بهتر است حداقل دو هفته قبل از جراحی مصرف آن را متوقف کنید.
- ایمنی و اثربخشی علف چای در کودکان به طور کامل مشخص نشده است. بنابراین، مصرف آن در کودکان باید با مشورت و نظارت پزشک انجام شود.
موارد منع مصرف قرص پرفوران
- بارداری و شیردهی
- کودکان زیر 12 سال
- سابقه حساسیت به گیاه علف چای
- مصرف همزمان با داروهای خاص
عوارض قرص پرفوران
اگر هر یک از عوارض دارو ماندگار یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. اگر پزشک شما این دارو را تجویز کرده است، به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، درماتیت، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی از عوارض قرص پرفوران خواهیم پرداخت؛
- مشکلات گوارشی
- حالت تهوع
- یبوست
- اسهال
- نفخ
- سردرد
- سرگیجه
- خشکی دهان
- خستگی
- بی‌خوابی
- بثورات جلدی
تداخل دارویی پرفوران
- گياه علف چای با القای آنزيم کبدی سيتوکروم P450 ممکن است تاثير برخی از داروها مثل سيکلوسپورين، وارفارين، ديگوکسين، تئـوفيلين، ضد تشنج‌ها و داروهای ضد بارداری خوراکی را به واسطه افزايش متابوليسم آن‌ها کاهش دهد.
- در مصرف همزمان با داروهایی که عملکرد مشابه دارند مانند داروهای گروه SSRI و MAOI مصرف نگردد.
- مصرف داروهای کاهنده فشار خون این فرآورده مصرف نگردد. از مصرف همزمان با داروهای ضد انعقاد پزهیز شود.
مصرف قرص پرفوران در دوران بارداری و شیردهی
مصرف قرص پرفوران (حاوی عصاره گیاه علف چای) در دوران بارداری با احتیاط‌ها و هشدارهای ویژه‌ای همراه است. علف چای به عنوان یک مکمل گیاهی با خواص ضد افسردگی و ضد اضطراب شناخته می‌شود، اما اطلاعات کافی در مورد ایمنی و اثربخشی آن در دوران بارداری وجود ندارد. تحقیقات کافی در مورد ایمنی مصرف علف چای در دوران بارداری انجام نشده است. بنابراین، اثرات آن بر روی جنین به طور کامل مشخص نیست.
شرایط نگهداری قرص پرفوران
داروی پرفوران باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر قرص پرفوران
این مقاله به بررسی بهبود افسردگی و اضطراب با قرص پرفوران، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. قرص پرفوران، که از عصاره گیاه علف چای تهیه شده است، به عنوان یک درمان طبیعی و مکمل برای مدیریت افسردگی و اضطراب مورد توجه قرار گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهند که ترکیبات فعال موجود در این گیاه، مانند هایپرفورین و هایپریسین، می‌توانند با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی و مهار بازجذب نوروترانسمیترهایی نظیر سروتونین، نوراپی‌نفرین و دوپامین، به بهبود حالت روحی و کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کنند.
